بررسی شیوع لغو عمل جراحی و عوامل مرتبط با آن در مرکز آموزش درمانی امام خمینی (ره) ساری، سال 1386-1385

بستری بیمار در بیمارستان برای یک عمل جراحی، از وقایع مهم برای وی محسوب می شود. در صورتی که عمل با تاخیر مواجه یا لغو شود، ضمن ایجاد اثرات منفی متعدد بر بیمار، موجب هدر رفتن هزینه ها نیز می شود. همچنین در مراکز آموزشی موجب تعطیل شدن برنامه پیش بینی شده گروه های مختلف آموزشی می گردد.
این مطالعه به صورت توصیفی- مقطعی می باشد. مشخصات کلیه اعمال جراحی برنامه ریزی شده در طی یک سال (مرداد 1385 لغایت1386) به صورت سرشماری جمع آوری و در چک لیست ثبت شده. متغیرهای مورد بررسی شامل تعداد اعمال برنامه ریزی شده، تعداد اعمال لغو شده و نوع عمل جایگزین، سن، جنس و کلاس ASA بیمار عوامل موثر بر عمل می باشد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS پردازش شد.
از 4711 بیمار نامزد عمل جراحی انتخابی که در برنامه اتاق عمل از روز قبل ثبت می شد، عمل جراحی 510 بیمار (9/10 درصد) لغو شده بود. بیش ترین تعداد عمل جراحی برنامه ریزی شده به ترتیب مربوط به گروه زنان، ارتوپدی و اورولوژی و کم ترین آن مربوط به جراحی ترمیمی و عروق بود. بیش ترین میزان لغو بر اساس تعداد بیمار نامزد عمل برنامه ریزی شده، در گروه جراحی مغز و اعصاب 4/32 درصد (68 مورد از 207 بیمار) و کم ترین آن مربوط به گروه زنان 4/4 درصد (48 مورد از 1094 بیمار) بود. نتایج نشان داد که 2/54 درصد اعمال لغو شده، قابل پیشگیری بوده اند.
نتایج این تحقیق و موارد مشابه، مشخص کرد استفاده از روش های جاری و سنتی در تهیه فهرست عمل جراحی از روز قبل، نیاز به بازنگری جدی دارد. اگر بتوان با استفاده از کار گروه های تخصصی، تغییرات لازم را درجهت کاهش موارد لغو ایجاد نمود و یا حتی در جلسات ماهانه مدیریتی در بیمارستان دلایل لغو را بررسی کرده و موارد قابل اجتناب را به حداقل رسانید، علاوه بر حفظ منابع بیمارستان و بهینه نمودن وقت اتاق عمل، در کاهش اضطراب و نگرانی بیماران و خانواده آنها نیز موثر خواهد بود.