طب فیزیکی و توانبخشی در جنگ: تجربه تخلیه گروهی مجروحین جنگی در بوسنی

در پنجم فوریه 1995 یک خمپاره 120 میلی لیتری به مرکز تجاری سارایو، در بوسنی شلیک شد. این انفجار 66 نفر را کشت و 206 نفر را زخمی کرد. ایلات متحده 71 نفر از مجروحین را به Landstuhle، مرکز پزشکی منطقه ای تخلیه کرد. تعداد 28 نفر مجروح به سرویس طب فیزیکی و توانبخشی منتقل گشتند. نقش متخصصین طب فیزیکی در ارتش و کمک های بشر دوستانه و مدیریت مجروحین زمان جنگ در تخلیه گروهی کمتر از میزان واقعی آن ارزیابی گردیده است.
نویسنده، اطلاعات مربوط به عوامل نفوسی، نوع جراحات، عوارض و محدودیت های عملکردی را جمع آوری کرده است. 17 تن از 28 بیمار ارزیابی شده در طی انفجار مرکز تجاری مجروح شده اند و بقیه قبل از انفجار مجروح شده بودند. از 132 تشخیص موجود در این 28 بیمار، 31 مورد شکستگی ها، 14 مورد قطع عضو، 8 مورد اطلاعات اعصاب محیطی، 3 مورد ضایعات طناب نخاعی و یک مورد ضربه مغزی بوده است. جراحات ناشی از زخم فشاری و محدودیت حرکات مفاصل، که هر دو از عوارض بی حرکتی هستند 18 مورد از تشخیص ها بوده است. اختلالات حرکتی راه رفتن در همه بیماران وجود داشت و 4 بیمار نیز اختلالات شدید در فعالیت های روزانه زندگی داشتند.