ماگماتیسم الیگوسن در زون تراست زاگرس (محور صحنه- مریوان): دور دوم فرورانش نئوتتیس در پالئوژن

در جنوب غرب سنندج (محور صحنه- مریوان)، در زون ساختاری زاگرس رورانده، زنجیری ازتوده های نفوذی غالبا بازیک و حدواسط که توسط رگه های اسیدی قطع شده اند، با روند شمال غرب- جنوب شرق، به داخل سنگ های رسوبی کرتاسه و پالئوسن تزریق شده، سبب دگرگونی آنها تاحد رخساره آلبیت- اپیدوت یا پیروکسن هورنفلس شده است. علاوه بر توده های نفوذی، دربعضی نقاط گدازه های آتشفشانی غالبا بازیک نیز به چشم می خورند. درحاشیه غربی توده های نفوذی و در امتداد تراست های زاگرس اثراتی از ملانژ افیولیتی رخنمون یافته است. توده های نفوذی و سنگ های آتشفشانی وابسته به آنها متعلق به ائوسن پایانی- اولیگوسن بوده، غالبا دارای طبیعت کالک آلکالن و بعضی توله ایتی هستند. رفتار عناصر اصلی و کمیاب سنگ های آذرین منشاء یک گوشته هتروژن را برای این سنگ ها معرفی می کند و از تعلق آنها به محیط های فرورانش خبر می دهد. زمان جایگزینی، موقعیت تکتونیکی و اختصاصات ژئوشیمیائی توده های آذرین حاکی از این است که پس از شکسته شدن پوسته اقیانوسی نئوتتیس در کرتاسه بالائی، فرورانش بخش جنوب غربی این پوسته به زیر بخش شمال شرقی آن در طول پالئوژن سبب این ماگماتیسم در دوره اولیگوسن شده است. اگر این احتمال درست باشد، برخورد نهائی دو صفحه عربستان و ایران باید در پایان اولیگوسن و در آغاز میوسن صورت گرفته باشد.