مقایسه عملکرد علوفه کشت مخلوط و تک کشتی یونجه و آکروپایرون

کشت مخلوط میتواند بعنوان یکی از راه های افزایش عملکرد و پایداری تولید در واحد سطح مطرح باشد. امروزه کشت مخلوط گراس با لگوم بخاطر بالا رفتن ارزش غذایی علوفه مخلوط به لحاظ تامین انرژی از گراس و پروتین از گونه لگوم بیشتر مرسوم است. بنمظور تعیین قابلیت تولید علوفه کشت مخلوط دو گیاه چند ساله یونجه (Medicago saltiva v.cody) و آگروپایرون (Agropyron desertorum) در شرایط دیم شمال خراسان، آزمایشی با دو میزان بذر یونجه و آگروپایرون بصورت خالص و مخلوط اجرا گردید. تیمارها شامل کشت خالص دو گونه و سه نسبت مخلوط 33، 50 و66 درصد از هر گونه بود که در دو روش درهم و ردیفی کشت گردید. درروش کشت مخلوط ردیفی، فاروهایی به فاصله 40 سانتیمتر ایجاد شده و گونه ها در ردیفهای متناوب کشت شدند. در روش درهم، زمین پس از تسطیح دست نخورده باقیمانده و بذرها بصورت دست پاش کشت گردید. آزمایش بصورت اسپلیت پلات در چهار تکرار در قالب بلوک کامل تصادفی اجرا گردید. این طرح طی سالهای 79-1374 در ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی شمال خراسان با متوسط بارندگی سالانه 270 میلیمتر اجرا شد. برداشت گونه ها در فصل بهار در مرحله گلدهی یونجه و خوشه دهی آگروپایرون صورت گرفت. علوفه بدست آمده بصورت تازه و خشک توزین شده و وزن خشک دو گونه به تفکیک و در مجموع هر سال اندازه گیری شد. عملکرد علوفه خشک مجموع دو گونه در تیمارهای خالص و مخلوط و همچنین سهم هر گونهدر مخلوط، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تجزیه آماری شش ساله اجرای طرح نشان داد که عملکرد گونه ها ارتباط مستقیم با بارندگی سالانه داشته و در بین تیمارها، مخلوط 66درصد یونجه و 33درصد آگروپایرون بیشترین عملکرد را داشت. متوسط عملکرد علوفه خشک یونجه خالص 8/1 تن در هکتار و آگروپایرون خالص 2/1 تن بود. به لحاظ عملکرد علوفه، در تیمارهای مخلوط، گونه غالب یونجه و گونه مغلوب آگروپایرون بود، بهمین دلیل سهم آگروپایرون در مخلوط بتدریج کاهش یافت. بطور کلی، نتایج این تحقیق نشان میدهد که بهترین ترکیب گونه ای مخلوط، نسبتی حدود دو سوم یونجه و یک سوم آگروپایرون قابل توصیه بوده که این نسبت میتواند در احیاء اراضی دیم کم بازده استان خراسان شمالی مورد استفاده قرار گیرد.