فاکتورهای غذایی و بیوشیمیایی روی و کلسیم در زنان یائسه مبتلا به پوکی استخوان شهر تبریز(1386)

پوکی استخوان یک مشکل بهداشت عمومی است که کیفیت زندگی زنان یائسه را تحت تاثیر قرارمی دهد. استخوان، ذخیره بزرگ روی در بدن می باشد. این عنصر کوفاکتور چند آنزیم کلیدی برای سنتز و بازسازی استخوان می باشد. باتوجه به اهمیت روی و کلسیم بر سلامت استخوانی و شیوع کمبود روی، مطالعه حاضر با هدف تعیین فاکتورهای تغذیه ای و بیوشیمیایی روی و کلسیم در زنان یائسه دچار پوکی استخوان طراحی گردید.
این مطالعه توصیفی در روی 62 زن یائسه دچار پوکی استخوان با محدوده سنی 89-45 سال مراجعه کننده به کلینیک شیخ الرئیس شهر تبریز صورت گرفت. دریافت غذایی با استفاده از پرسشنامه یادآمد غذای 3 روزه، پرسشنامه بسامد خوراک، اطلاعات فردی و پزشکی افراد با استفاده از پرسشنامه، اندازه گیری های تن سنجی با استفاده از ترازوی متصل به قدسنج، غلظت سرمی روی با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتری جذب اتمی و غلظت کلسیم سرم با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتری تعیین گردید. آنالیز آماری داده ها با استفاده از روش های توصیفی و تحلیلی انجام گرفت. میانگین سنی جامعه مورد مطالعه 85/58 سال بود. میانگین دریافت روزانه انرژی، روی و کلسیم از رژیم غذایی به ترتیب 1876 کیلوکالری و 7/3 میلی گرم و 7/716 میلی گرم برآورد شد. زنان به طور متوسط معادل 47درصد RDA روی و 59 درصد RDA کلسیم از طریق رژیم غذایی دریافت کرده بودند. میانگین غلظت روی سرم به طور معناداری کم تر از مقادیر طبیعی بود (46/3±69/67 میکروگرم در دسی لیتر)، ولی غلظت کلسیم سرم در محدوه طبیعی قرار داشت (16/0±3/9 میلی گرم). بین روی و کلسیم سرمی در بیماران مورد مطالعه ارتباطی مشاهده نشد ولی بین دریافت روی از رژیم غذایی و کلسیم غذایی ارتباط مثبت معنادار مشاهده شد.
نتایج، حاکی از وضعیت تغذیه ای و سرمی روی، کم تر از محدوده طبیعی در زنان دچار پوکی استخوان می باشد. دریافت کلسیم نیز پایین تر از مقادیر توصیه شده می باشد. با توجه به نقش مهم روی و کلسیم بر سلامت استخوان، آموزش تغذیه برای مصرف غذاهای حاوی روی و کلسیم به منظور جلوگیری از کاهش توده استخوانی در زنان دچار پوکی استخوان، توصیه می گردد