بررسی مرگ ومیر کودکان زیر یک سال و عوامل موثر بر آن در شهر بیرجند

اولین سال زندگی برای تامین زیر بنای سلامت و بهبود کیفیت زندگی اهمیت ویژه ای دارد. در سال های اخیر میزان مرگ ومیر کودکان زیر یک سال در کشورهای پیشرفته کاهش یافته اما هم چنان در کشورهای در حال توسعه بالا می باشد و شناخت عوامل مرتبط با این مرگ ها می تواند قدم مهمی برای کاهش این شاخص باشد و این مطالعه با هدف بررسی فاکتورهای مرتبط با این مرگ ها در شهرستان بیرجند طراحی گردید.
دراین مطالعه مورد شاهدی تمام مرگ های کودکان زیر یک سال اتفاق افتاده در بیمارستان های شهر بیرجند در مدت یک سال به عنوان گروه مورد در نظر گرفته شدند. برای هر مورد، دو شاهد انتخاب گردید. انتخاب شاهدها براساس نزدیک ترین فاصله زمانی از نظر تولد به مورد بوده که تا یک سالگی زنده مانده اند و محل سکونت آن ها همان منطقه موردها بود که در شهر از دفتر آمار حیاتی مراکز بهداشتی- درمانی شهری و در روستا از خانه های بهداشت روستایی استخراج گردیدند. اطلاعات از طریق پرسش نامه با مصاحبه با مادر و بررسی پرونده فوت کودک جمع آوری و تجزیه و تحلیل گردید.
در این مطالعه 7/79% از موارد مرگ کودکان زیر یک سال در ماه اول زندگی و 3/42% بین یک ماه تا یک سال اتفاق افتاده بود. مهم ترین علت فوت در نوزادان نارسی و عارضه کمبود وزن هنگام تولد (2/54%) و مهم ترین علت مرگ در شیرخواران یک ماه تا یک سال ناهنجاری مادرزادی (3/33%) تعیین گردید. در بررسی فاکتورهای موثر بر مرگ ومیر شیرخواران که بر اساس آنالیز رگرسیون لجستیک شرطی صورت گرفت، متغیرهای سواد پدر، فاصله تولد با کودک قبلی، وضعیت نوزاد هنگام تولد، وزن نوزاد هنگام تولد، نوع زایمان، بارداری پرخطر ارتباط معنی داری با مرگ ومیر شیرخواران نشان داد.
توجه ویژه به دوران نوزادی و مراقبت ویژه از نوزادانی که از مادران در معرض خطر متولد می شوند، و ارایه آموزش های بهداشتی و مراقبت ویژه از این مادران می تواند نقش موثری در کاهش مرگ ومیر شیرخواران داشته باشد.