مقایسه آگاهی، نگرش و عملکرد مهاجرین افغانی با ایرانیان نسبت به انتقال و پیشگیری از مالاریا در شهرستان ایرانشهر، 1385-1384

هدف مطالعه حاضر مقایسه آگاهی، نگرش و عملکرد جمعیت مهاجرین افغانی (جامعه غیربومی) با ایرانیان (جامعه بومی) در یکی از مالاریا خیزترین مناطق؛ شهرستان ایرانشهر؛ نسبت به انتقال و پیشگیری از مالاریا است.
این مطالعه، یک بررسی مقطعی است بر روی 775 نفر ایرانیان و افاغنه ساکن منطقه ایرانشهر در محدوده سنی 55-15 سال در طی 10 ماه درطی سال های 1385-1384 انجام گرفت. با مراجعه به درب منازل 381 نفر ایرانی و 376 نفر افاغنه به طور تصادفی با روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. برای همه نمونه ها پرسش نامه ای حاوی پرسش های دموگرافیک، آگاهی، نگرش و عملکرد به طریق مصاحبه تکمیل شد.
در این مطالعه نتایج نشان داد که بیشتر شرکت کنندگان ایرانی و افغانی با حداقل یکی از سه علائم مشخصه مالاریا یعنی تب، لرز و درد استخوان و عضلات آشنایی دارند. اکثریت ایرانیان و افاغنه می دانستند که نیش پشه عامل انتقال مالاریا است ولی تفاوت معنی داری بین دو گروه از نظر آگاهی به انتقال مالاریا توسط نیش پشه مشاهده شد. (001/0>P، 2/142= 2χ). بیشترین منبع کسب اطلاعات درباره مالاریا برای ایرانی ها (5/44% از آن ها) از طریق مراکز بهداشتی درمانی بود در حالی که در بین افاغنه3/65% آن ها اظهار داشتند که اطلاعات خود را از خویشان و دوستان کسب می کنند. به طور کلی 4/3% از شرکت کنندگان به نقش رسانه های عمومی به اطلاع رسانی در مورد مالاریا اشاره کردند. طبق نتایج به دست آمده فقط 24% از کل شرکت کنندگان در این مطالعه اظهار داشتند که از پشه بند استفاده می کنند. میزان استفاده از پشه بند در بین ایرانیان 4 برابر افاغنه بود.
در یک جمع بندی کلی اگر چه اکثر شرکت کنندگان از هر دو گروه با مالاریا و نحوه انتقال آن آشنا هستند ولی برای پیشگیری از ابتلاء به این بیماری اقدامی نمی کنند. هم چنین علت بالا بودن نسبی موارد مالاریا در بین افاغنه ممکن است ناشی از شیوه زندگی آن ها باشد نه صرفا از مسافرت های برون مرزی، چرا که در مقام مقایسه اهالی بلوچستان نیز این گونه تردد را دارند. در این مطالعه هم چنین مشخص شد که افاغنه ارتباط ضعیفی با مراکز بهداشتی درمانی دارند که این امر نیز در درمان به موقع و کامل بیماری اهمیت زیادی خواهد داشت.