شناسایی، مطالعه بیماریزایی و تعیین پراکنش گونه های آلترناریای کلزا در ایران

از مزارع کلزا در استانهای گلستان، خوزستان، آذربایجان غربی و شهرستان کرج، در دو فصل زراعی 85-86 و 86-87 اندامهای گیاهی مشکوک به آلودگی توسط جنس Alternaria جمع آوری شدند. با بررسی مشخصات ریخت شناسی از 50 جدایه خالص سازی شده آلترناریا پنج گونه شناسایی شد. نتایج سنجش بیماریزایی گونه ها در شرایط گلخانه نشان داد که: بیشترین شدت بیماری بر حسب درصد سطح برگ آلوده مربوط به دو گونه A. brassicicola (69 درصد) و A. raphani (56 درصد) بود، گونه A. brassicae شدت بیماری متوسطی داشت (43 درصد) و گونه A. arborescense علایم خفیفی روی برگ ها ایجاد نمود. اما گونه A. infectoria هیچگونه علایم بیماری ایجاد نکرد و تفاوتی با شاهد نداشت. بر اساس نتایج این پژوهش گونه های A. brassicicola و A. raphani سبب بروز علایم شدیدتری می شوند. این چهار گونه بیماریزا برای اولین بار از روی کلزا در ایران گزارش می شوند. همچنین جمع آوری اندام های آلوده از 40 مزرعه کلزای این استان ها به طور تصادفی جهت تعیین گونه غالب بیماریزا انجام گرفت. نتایج نشان داد که گونه A. raphani در استان های خوزستان و آذربایجان غربی گونه غالب منطقه بود در حالیکه گونه های A. brassicae و A. brassicicola در نمونه های بررسی شده از این استان ها مشاهده نشدند. نتایج بررسی پراکنش گونه ها در استان گلستان نشان داد که گونه A. brassicae 85.44 درصد و گونه های A. raphani و A. brassicicola به ترتیب 13.24 درصد و 7.67 درصد گونه های بیماریزا را تشکیل دادند. برآورد کلی درصد گونه ها در هر سه استان نشان داد که گونه A. raphani 66.11 درصد و گونه های A. brassicae و A. brassicicola به ترتیب 33.36 و 2.99 درصد گونه ها را در این مناطق تشکیل دادند. با توجه به نتایج این پژوهش گونه A. raphani را می توان گونه غالب بیماریزا در مناطق عمده کشت کلزا معرفی کرد.