اثر تزریق داخل صفاقی ویتامین C بر درد و خیز ناشی از فرمالین و هیستامین در موش های صحرایی

در مطالعه حاضر اثر ویتامین C بر درد و تورم ناشی از فرمالین و هیستامین در موش های صحرایی نر نژاد ویستار بررسی شده است. سالین نرمال (کنترل) و ویتامین C به روش داخل صفاقی تزریق شدند. درد و تورم با تزریق زیر جلدی 50 میکرولیتر از فرمالین و هیستامین با غلظت مساوی یک درصد به کف پا ایجاد گردید. پاسخ درد شامل مدت زمان لیسیدن و گازگرفتن پنجه پای تزریق شده در فواصل زمانی 5 دقیقه ای به مدت یک ساعت ثبت شد. برای ارزیابی خیز، ضخامت هر دو پنجه پای تزریق شده و نشده با کولیس اندازه گیری شد. نتایج نشان دادند که فرمالین درد دو مرحله ای (مرحله اول: دقایق 5-0 و مرحله دوم دقایق: 35-15) و هیستامین درد کوتاه مدت (دقایق 5-0) ایجاد کردند. هم فرمالین و هم هیستامین ضخامت پنجه پا را افزایش دادند. تزریق داخل صفاقی ویتامین C در مقادیر5، 10 و 20 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن موجب کاهش معنی دار (5 0/0>p) مرحله دوم درد فرمالینی شد. با تزریق داخل صفاقی ویتامین C در مقادیر 5/2 تا 20 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، درد ناشی از هیستامین به طور معنی دار (05/0>p) کاهش یافت. ویتامین C در مقادیر 10 و 20 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، خیز پای ناشی از فرمالین و هیستامین را به طور معنی دار (05/0>p) کاهش داد. بر اساس نتایج مطالعه حاضر می توان مطرح نمود که فرمالین نسبت به هیستامین درد شدید تری ایجاد می کند، در حالی که فرمالین و هیستامین، خیز با شدت مشابه تولید می کنند. به هرحال، ویتامین C توانایی کاهش درد و خیز ناشی از فرمالین و هیستامین را دارد. فرمالین یک درصد درد دو مرحله ای ایجاد کرد که مرحله اول آن دقایق 5-0 پس از تزریق بود و مرحله دوم آن از دقیقه 15 شروع و تا دقیقه 35 ادامه یافت. بر اساس مطالعات الکتروفیزیولوژی و رفتاری ثابت شده است که مرحله اول درد ناشی از فرمالین یک درد حاد یا نوروژنیک است و به علت تحریک مستقیم گیرنده های درد در ناحیه تزریق ایجاد می شود. در حالی که مرحله دوم درد ناشی از فرمالین به علت فعال شدن مکانیسم های التهاب در ناحیه تزریق بوده و به مرحله تونیک یا مرحله التهابی معروف است (23 و 31).