تنوع ژنتیکی بخشی از ذخایر توارثی برنج ایرانی براساس صفات مورفولوژیک

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی 100 ژنوتیپ برنج بر اساس صفات مورفولوژیک و گروه بندی آنها، آزمایشی در قالب طرح لاتیس ساده در مزرعه موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) در سال 1377 انجام شد. ژنوتیپ ها که اکثرا متعلق به منطقه شمال کشور و استان اصفهان بودند، بر اساس صفات مورفولوژیک و اجزای عملکرد، در مزرعه ارزیابی شدند. ژنوتیپ ها از نظر کلیه صفات مورد بررسی تفاوت معنی داری (01/P< 0) داشتند. ضرایب تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی برای اکثر صفات بالا بود که بیانگر وجود تنوع بالا در صفات مورد بررسی می باشد. تجزیه عامل ها سه عامل را معرفی نمود که بیش از 90 درصد از تنوع کل را توجیه نمودند. عوامل اول و سوم در ارتباط با ظرفیت مخزن و عامل دوم در ارتباط با تیپ گیاه بود و با توجه به بار عامل ها به ترتیب تعداد دانه، تیپ، ساختار گیاه و شکل دانه نام گذاری شدند. در تجزیه خوشه ایژنوتیپ ها بر اساس «معیار توان سوم خوشه ها» و «آزمون T2 کاذب هوتلینگ» در چهار گروه جای گرفتند. تجزیه واریانس صفات برای گروه ها نشان داد که تفاوت بین گروه های مختلف از نظر اکثر صفات بسیار معنی دار بود.