مقایسه اثرات اسیدهای چرب امگا 3، ویتامین C و تجویز توام آنها روی لیپوپروتئین ها، آپو A-I و آپو B در هیپرلیپیدمی

هیپرلیپدمی در بیماران قلبی عروقی بر اهمیت زیادی است. اسیدهای چرب امگا3 اثرات بارزی بر کاهش تری گلیسیرید، ترومبوز و آریتمی دارند اما باعث افزایش LDL و آپو B میشوند. با توجه به اینکه ویتامین C باعث القای گیرنده های LDL کبد و کاتابولیسم ذرات LDL میشود، این مطالعه با هدف به کارگیری توام اسیدهای چرب امگا 3 و ویتامین C برای کاهش LDL، آپو B و بهبود سایر لیپیدهای خون، و همچنین مقایسه آن با اثرات هر کدام از این مکملها به تنهایی، انجام شد.
این کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوکور بر روی 68 بیمار با هیپرلیپیدمی (کلسترول تام و تری گلیسیرید بیش از 200mg/dL) صورت پذیرفت. افراد به طور تصادفی به 4 گروه دریافت کننده 500 میلی گرم ویتامین C، یک گرم امگا3، 500 میلی گرم ویتامین +C یک گرم امگا3 و شاهد تقسیم شدند و به مدت 10 هفته این مکمل ها را مصرف کردند. نمونه های خون ناشتا در شروع و پایان هفته دهم گرداوری گردید. TG، TC، LDL،HDL سرم به روش آنزیمی، آپو A-I و B به روش ایمونوتوربیدومتری و ویتامین C خون به روش کالری متری محاسبه شد. الگوی مصرف مواد غذایی، وضعیت اقتصادی اجتماعی و آنتروپومتریک نیز در این فاصله بررسی و تغییر معنی داری طی مطالعه ملاحظه نشد. برای آنالیز آماری از آزمون t، ANOVA، آزمون کای دو و آنالیز واریانس برای اندازه گیری متعدد استفاده شد.
افزایش معنی داری در مقدار ویتامین C خون در گروه ویتامین C (P=0.001)ویتامین +C امگا3 (p=0.02) در پایان هفته دهم نسبت به شروع مطالعه وجود داشت. TG سرم در پایان هفته دهم در گروه امگا3، کاهش معنی داری در مقایسه با گروه شاهد (P=0.013) و در مقایسه با ابتدای مطالعه (p=0.002) داشت. در گروه ویتامین C در پایان هفته دهم کاهش معنی داری در کلسترول تام (p=0.004)، آپو B و (p=0.005) و کاهش در apo A-I/apo B (p=0.05) نسبت به ابتدای مطالعه و افزایش معنی داری در مقدار ویتامین C خون نسبت به گروه شاهد (p=0.01) وجود داشت. در گروه امگا3 میزان تری گلیسرید به HDL و apo B نسبت به ابتدای مطالعه کاهش معنی داری (به ترتیب P=0.04 و P=0.05) داشت و تری گلیسیرید به HDL در همین گروه در انتهای مطالعه نسبت به گروه شاهد به طرز معنی داری پایین تر بود (P=0.04). در تمامی گروه ها و در کل مطالعه میزان HDL، apo A-I،LDL/HDL و LDL تغییر معنی داری نداشت.
اگرچه مصرف توام اسیدهای چرب امگا3 و ویتامین C تاثیر مفیدی بر پروفایل لیپیدی بیماران هیپرلیپیدمی نداشت، مقدار یک گرم اسید چرب امگا3 خالص، به مدت 10 هفته، ماده مغذی موثری برای کاهش TG و تری گلیسیرید به HDL در افراد هیپرلیپیدمی است، بدون آنکه باعث افزایش LDL و آپو B شود. همچنین مقدار 500 میلیگرم ویتامین C در بیش از ده هفته احتمالا باعث کاهش معنی دار کلسترول تام و آپو B در افراد هیپرلیپیدمی در مقایسه با گروه شاهد میشود.