بررسی کاریوتیپ برخی گونه های جنس Trigonella از استان فارس

جنس شنبلیله (Trigonella) از خانواده پروانهآسا (Papilionacea) میباشد که براساس فلور ایرانیکا، 32 گونه آن در نقاط مختلف ایران پراکنش دارد (Rechinger، 1984). شنبلیله به عنوان گیاهی دارویی، زراعی و مرتعی حائز اهمیت فراوان میباشد و در طب سنتی از آن استفاده زیادی بعمل میآید. در این تحقیق پس از جمع آوری نمونه های گیاهی از سطح استان فارس، یک گونه شنبلیله چند ساله با نام علمی T. elliptica و 7 گونه یکساله با نامهای علمی T. foenum-graecum، T. spruneriana، monspeliaca T.، T. uncata، T. anguina، T. stellata و T. astroites شناسایی گردید. مطالعات سیتوژنتیکی بر روی گونه های مورد مطالعه نشان داد که کلیه گونه ها دیپلوئید (16= x2= n2) میباشند. با استفاده از صفاتی از قبیل: طول هر کروموزوم، طول بازوی بلند، طول بازوی کوتاه و نسبت بازوی بلند به کوتاه، تجزیه و تحلیل ژنوم گونه ها انجام و با استفاده از اطلاعات فوق کاریوتیپ هر گونه به صورت ایدیوگرام رسم و فرمول کاریوتیپی آنها مشخص گردید. این مطالعات نشان داد که کلیه گونه ها دارای کروموزومهای متاسنتریک و ساب متاسنتریک میباشند و گونه T. foenum-graecum با 28/26 میکرومتر و گونه T. stellata با 52/13 میکرومتر طول کل کروموزوم، به ترتیب بیشترین و کمترین ماده ژنتیکی را دارا میباشند. در پایان با استفاده از نرمافزارSPSS، میزان دوری و نزدیکی گونه های مورد مطالعه از لحاظ صفات کروموزومی مورد بررسی قرار گرفتند و نتایج بدست آمده به صورت دندروگرام ارائه گردید.