بررسی عملکرد بذر و اجزاء عملکرد در 29 رقم و اکوتیپ علف باغ

علف باغ (Dactylis glomerata) یکی از گرامینه های مهم مرتعی چندساله برای ایجاد چراگاه و تولید علوفه خشک است. برای شناسایی ارقام و اکوتیپهای علوفهای پرمحصول با بذردهی مطلوب، 29 رقم و اکوتیپ علف باغ در شرایط کشت تک بوته (فاصلهدار) با استفاده از طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار به مدت دو سال در مجتمع تحقیقاتی البرز کرج مورد مطالعه قرار گرفتند. صفات، تاریخ ظهور خوشه، تاریخ گردهافشانی، ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد ساقه در بوته، وزن بذر در ساقه، عملکرد بذر، شاخص برداشت، تعداد بذر در ساقه، عملکرد علوفه، در سالهای 1379 و 1380 مورد اندازهگیری قرار گرفتند. داده های مربوط به هر صفت در هر سال مورد تجزیه واریانس قرار گرفتند. ضمنآ داده های دو سال با استفاده از طرح کرتهای خرد شده در زمان مورد تجزیه آماری واقع شدند. نتایج محاسبات آماری نشان داد، تفاوت بین ارقام و اکوتیپها برای تمام صفات مورد مطالعه معنیدار بود. اثر متقابل رقم*سال نیز برای کلیه صفات معنیدار بود. نتایج نشان داد برای عملکرد بذر، ارقام و اکوتیپهای ایرانی، کرج1053، همدان1453، کرج10112، پاسند1773 و ارقام خارجی آمریکا 1634، آمریکا 1715، اسپانیا 1054 و روسیه 1551 نسبت به سایر ارقام و اکوتیپها محصول بذر بیشتری تولید نمودند. بهطورکلی، ارقام و اکوتیپهای کرج1053، کرج10112، کرج197، پاسند1773 و رقم خارجی روسیه1551 از نظر تولید همزمان محصول بذر و علوفه بیشتر، نسبت به سایر ارقام برتری داشتند. نتایج همبستگی فنوتیپی و رگرسیون گام به گام نشان داد که بیوماس کل، شاخص برداشت، تعداد بذر در خوشه، تاریخ ظهور خوشه از جمله صفاتی بودند که بیشترین تاثیر را بر عملکرد بذر علف باغ داشتند. بنابراین، برای بهبود عملکرد بذر این گیاه، اصلاح در جهت افزایش صفات فوق توصیه میشود.