نقش عوامل انسانی در تغییرات اقلیمی و ارزیابی اثرات آن

تغییرات اقلیمی یکی از مجموعه مباحث جدید است که در محافل مختلف علمی مورد بحث می باشد. بی شک مجموعه ای از عوامل مختلف به طور مستقیم یا غیرمستقیم باعث تغییراتی اساسی در روند طبیعی اقلیم می شوند. با یک دید کلی می توان این عوامل را به عوامل طبیعی و انسانی تقسیم کرد که هر کدام از آنها در مقیاس های زمانی و مکانی متفاوتی عمل می کنند. به نظر می رسد که عوامل انسانی امروزه بیشتر مورد توجه باشند. اکثر دانشمندان علوم جوی معتقدند که چون نمی توان تا حدود زیادی با عوامل طبیعی تغییر اقلیم مقابله کرد، به ناچار باید با عوامل انسانی که باعث تغییر اقلیم و پیامدهای آن می شود تا حد امکان مقابله کرد و در این راه به تقسیم بندی عوامل تغییر اقلیم پرداخته اند تا با آگاهی کامل راه های پیشگیری و مقابله با آنها را دنبال کنند. بنابراین در یک جمع بندی عواملی را که باعث تغییر اقلیم می شوند می توان در سه دسته تقسیم بندی کرد: دسته اول عوامل زمینی (پدیده های رخ دهنده در درون زمین یا سطح زمین، تغییرات مقدار نمک آب اقیانوس ها، تغییرات اتمسفری)، دسته دوم عوامل کی هانی (تغییر مدار زمین، جذب انرژی به وسیله ذرات و غبارهای کی هانی و سرانجام تغییرات ابتدایی انرژی تابشی خورشید) و فعالیت های انسانی نیز به عنوان عامل سوم این تغییرات شناخته شده اند. تغییرات اقلیمی تحت عوامل زمینی و کی هانی در مقیاس های زمانی بلند مدت اتفاق می افتد، در حالی که تغییرات اقلیمی ناشی از فعالیت های انسانی در مقایسه با دو عامل قبلی در مقیاس های زمانی کوتاه مدتی رخ می دهند. به طور کلی عامل اول و دوم را می توان به عنوان عوامل طبیعی تغییر اقلیم در نظر گرفت که انسان نمی تواند دخالتی در آنها داشته باشد و امروزه هنگامی که بحث تغییر اقلیم مطرح می شود، تغییر خود به خودی اقلیم (تغییرات متاثر از عامل اول و دوم) مد نظر نمی باشد، بلکه نقش انسان و انجام فعالیت هایی که موجب این تغییرات می شود، مد نظر می باشد. شدت تغییرات اقلیمی در چند سال اخیر به خاطر فعالیت های صنعتی و آلوده کننده انسانی روند افزایشی بیشتری یافته، به طوری که میزان غلظت مواد سمی و دی اکسیدکربن در جو به حد بحرانی رسیده وآلودگی های حرارتی، تغییرات زیادی را در آلبدوی سطوح مختلف و ترکیبات اقیانوس ها ودریاها به وجود آورده است. چنین مسائلی می توانند یک سری مشکلات جدی برای انسان و محیط زیست او و نیز ذخایر غذاییش به وجود آورند. در مقاله حاضر به بحث پیرامون این مطالب پرداخته شده است.