زیج سی ساله ی الگوهای گردشی تراز میانی جو ایران چکیده

در این نوشتار، داده های ارتفاع ژئوپتانسیل محدوده ی صفر تا هفتاد درجه ی شرقی و ده تا شصت درجه شمالی، برای ساعت 12GMT در فاصله ی سالهای 1974 تا 2003، بررسی شده است. تحلیل مؤلفه ی مبنای آرایه ی کوواریانس (همپراش) داده های استاندارد شده نشان داد که با سیزده مؤلفه می توان نزدیک به 96 درصد تغییرات داده ها را تبیین کرد. تحلیل خوشه ایمقدار نمره های این سیزده مؤلفه در طول 10957 روز مورد بررسی، نشان داد که نه الگوی گردشی مختلف در تراز 500 هکتوپاسکال منطقه ی ما فعال اند. به این ترتیب یک گاه شمار که در آن الگوی گردشی هر یک از روزهای دوره مورد بررسی مشخص شده است، به دست آورده ایم. این گاه شمار را زیج اسفزاری نامیده ایم. الگوهای این زیج از خود رفتار فصلی و تغییرات سال به سال نشان می دهند.