بررسی شکل گیری جریان لایه ای در دریاچه ارومیه به کمک مدل هیدرودینامیک سه بعدی

دریاچه ارومیه که در شمال غربی ایران قرار دارد، از سال 1358 با احداث میانگذری شرقی غربی به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شده و در حال حاضر فقط یک آبگذر 1250 متری ارتباط دو طرف را برقرار می کند. شوری بسیار زیاد آب دریاچه (بیش از 200 گرم بر لیتر) آن را از سایر محیطهای آبی مشابه متمایز می سازد. تغییرات شوری دریاچه در مدت یک سال به حدود 50 گرم بر لیتر می رسد. در سوابق مطالعاتی، احتمال تاثیر اختلاف شوری آب در ایجاد جریان مطرح شده اما تاکنون مدلسازی سه بعدی دریاچه به منظور بررسی امکان بروز چنین پدیده ای و تعیین میزان تاثیر آن انجام نشده است.
در این مقاله به منظور بررسی این موضوع، مطالعه هیدرودینامیک دریاچه مورد توجه قرار گرفته است. مطالعه الگوی جریان در دریاچه ارومیه اهمیت خاصی داشته و چنین مطالعه ای می تواند مبنای سایر مطالعات مرتبط باشد. در این تحقیق مدلسازی دریاچه با نرم افزار MIKE3 به صورت سه بعدی انجام شده و الگوی جریان دریاچه در مدت یک سال شاخص در شرایط متعارف محیطی تعیین شده است. مشاهده شده که مدل سه بعدی نتایجی نزدیکتر به واقعیت را برای مقادیر سرعت جریان و پروفیل عمقی آن در دریاچه - نسبت به مدلهای دو بعدی - ارائه می کند و بنابراین مدل مناسبی برای هیدرودینامیک دریاچه ارومیه است. این مدل همچنین شکل گیری تغییرات سرعت و جهت جریان را در لایه های مختلف عمقی دریاچه به خوبی نشان می دهد؛ اما این جریان لایه ای مشاهده شده، چندان متاثر از اختلاف چگالی آب دریاچه نیست.