بررسی حساسیت و ویژگی اولتراسونوگرافی در تشخیص سنگ های مجرای صفراوی مشترک در مقایسه باکلانژیوگرافی حین عمل

سنگ گیسه صفرا از بیماری های بسیار شایع است و در حدود 15-10 درصد از مبتلایان به این بیماری به طور همزمان واجد سنگ (common bile duct) CBD (مجرای صفراوی مشترک) هستند. حدود 85 درصد منشا سنگ های CBD نیز ناشی از سنگ کیسه صفرا است. یافتن سنگ CBD قبل از عمل جراحی در بیمارانی که کاندید کوله سیستکتومی هستند بسیار مهم است. در صورت وجود سنگ در CBD، ابتدا سنگ توسط ERCP (Endoscopic Retrograde Cholangio Pancreatography) خارج می شود و سپس کوله سیستکتومی انجام می شود. باقی ماندن سنگ CBD بعد از کوله سیستکتومی ممکن است منجر به عوارض جدی برای بیمار شود. از جمله تکنیک های تشخیصی در یافتن سنگ کیسه صفرا، سونوگرافی است، اما دقت آن در تشخیص سنگ های CBD زیاد نیست و حساسیتش در میان مطالعات مختلف از 10 درصد تا 75 درصد بیان شده است. ازاین رو، این مطالعه درصدد است حساسیت و ویژگی سونوگرافی را در تشخیص سنگ CBD در مقایسه با I.O.C (intra operative cholangiography) (کلانژیوگرافی حین عمل) مورد بررسی قرار دهد.
دراین مطالعه 170 بیمار مبتلا به سنگ کیسه صفرا، قبل از کوله سیستکتومی لاپاروسکوپی، سونوگرافی شدند و سطح خونی (Total Bilirubin) T.Bil.، (Direct Bilirubin) D.Bil، (Alkaline Phasphatase) Alk-P، SGOT، SGPT به عنوان اهداف فرعی در آن ها اندازه‎گیری شد. سپس در حین عمل کوله سیستکتومی لاپاروسکوپی، کلانژیوگرافی برای همه آن ها به عمل آمد. در پایان، یافته های سونوگرافی و آزمایشگاهی با یافته های کلانژیوگرافی مقایسه گردید. پس از ورود داده ها به نرم افزار SPSS، با استفاده از شاخص های ارزیابی توان پیشگویی یک تست، حساسیت و ویژگی سونوگرافی تعیین شد و برای بررسی اهداف فرعی نیز از شاخص ذکر شده و نیز آزمون «تی» استفاده گردید.
براساس مطالعه انجام شده، حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و ارزش اخباری منفی سونوگرافی به ترتیب 3/30، 2/94، 6/55 و 9/84 درصد به دست آمد. از میان بیمارانی که در آن ها سنگ CBD توسط سونوگرافی منفی گزارش شده بود 1/15 درصد به صورت پنهان واجد سنگ CBD بودند. در میان یافته های آزمایشگاهی نیز سطح خونی Alk-P، T.Bil، D.Bil با توجه به 05/0P.V.< به طور معنادار در حضور سنگ CBD افزایش می یابد، در حالی که این ارتباط در مورد SGOT و SGPT صدق نمی کند.
با توجه به حساسیت پایین سونوگرافی در تشخیص سنگ CBD نتایج منفی آن نمی تواند به طور قابل اعتماد، سنگ CBD را ردکند و انجام I.O.C به صورت روتین با توجه به شیوع سنگ CBD و مقایسه عوارض باقی ماندن سنگ CBD و عوارض کلانژیوگرافی نیاز به بررسی های بیش تر دارد.