بررسی صحت تشخیص میکروسکوپی مالاریا در آزمایشگاه های صحرایی مناطق مالاریاخیز ایران با استفاده از روش Nested PCR

روش اصلی تشخیص مالاریا در کشور ما، آزمایش گسترش خون محیطی رنگ آمیزی شده با گیمسا است ولی صحت نتایج در این روش به مقدار زیاد بستگی به مهارت و دقت تکنسین آزمایشگاه و شرایط آزمایش دارد. با توجه به انتشار گزارشاتی طی سالهای گذشته مبنی بر اشتباه در تشخیص میکروسکوپی در آزمایشگاه های نظام کنترل مالاریا، این مطالعه با هدف بررسی وضعیت موجود به منظور تعیین میزان اثربخشی برنامه بهبود کیفیت تشخیص مالاریا در کشور طراحی و به اجرا در آمد.
در این مطالعه تحلیلی، تعداد 100 نمونه خون کامل با تشخیص میکروسکوپی اولیه مثبت (85 مورد پلاسمودیوم ویواکس و 15 مورد پلاسمودیوم فالسی پاروم) و 15 نمونه منفی جمع آوری شده از مناطق مالاریاخیر با روش Nested PCR بر روی ژن (small sub-unit ribosomal RNA) ssrRNA مجددا آزمایش گردید و ضریب توافق کاپا توسط نرم افزار SPSS محاسبه گردید.
در کلیه موارد تشخیص اولیه (صرفا مثبت یا منفی بودن نمونه ها) در هر دو روش کاملا یکسان بودند. یکی از نمونه ها با روش میکروسکوپی پلاسمودیوم فالسی پاروم و با روش مولکولی عفونت مخلوط (پلاسمودیوم فالسی پاروم و پلاسمودیوم ویواکس) تشخیص داده شد و میزان توافق تشخیص میکروسکوپی در آزمایشگاه های مالاریا در مناطق مالاریاخیز کشور با روش PCR در حد عالی طبقه بندی گردید.
عدم تطابق نتایج این مطالعه با مطالعات سالهای گذشته و توافق نتایج دو روش تشخیص میکروسکوپی و مولکولی مالاریا در این مطالعه می تواند بیانگر اثربخشی برنامه های ارتقاء کیفیت تشخیص میکروسکوپی مالاریا در آزمایشگاه های نظام کنترل مالاریا باشد.