استفاده از آنالیز SHE در تعیین سهم مولفه های تنوع گیاهی مراتع کوهستانی حوزه زیارت گرگان

تنوع گونه ای ترکیبی از دو مولفه به هم پیوسته غنای گونه ای و یکنواختی است. غنای گونه ای به تعداد گونه های حاضر در واحدهای نمونه برداری و یکنواختی به توزیع افراد گونه ها در محیط مربوط می شود. تعداد زیادی شاخص تنوع ابداع شده اند که هر کدام به طریقی با ارایه یک عدد، تنوع را در یک واحد مطالعاتی بیان می کنند. با توجه به اهمیت نقش هر دو مولفه غنا و یکنواختی در تعیین تنوع زیستی، بوم شناسان علاقه مندند تا بتوانند شاخص های تنوع را به گونه ای تجزیه نمایند که سهم هر یک از دو مولفه در تعیین مقدار شاخص معین گردد. روش نوینی که برای این منظور ابداع شده است آنالیز SHE (اس اچ ای) نام دارد. این روش به منظور تعیین سهم هر یک از مولفه های تنوع در سطوح گونه، تیره، فرم رویشی، فرم بیولوژیکی و دوره زندگی گیاهان در مراتع کوهستانی منطقه زیارت گرگان، استان گلستان، استفاده شده است. در این بررسی با استفاده از 142 پلات یک مترمربعی که به طور تصادفی در منطقه مورد مطالعه پیاده گردید، ضمن شناسایی گونه های گیاهی، درصد تاج پوشش گونه ها در هر پلات ثبت شد. تعلق هر گونه به جنس و تیره، فرم رویشی، فرم بیولوژیک و دوره زندگی آنها مشخص گردید. شاخص تنوع شانون- واینر برای برآورد تنوع در سطوح تاکسونومیک، فرم های رویشی و بیولوژیکی و دوره زندگی گیاهان استفاده شد. با استفاده از آنالیز SHE، سهم هر یک از مولفه های غنا و یکنواختی در سطوح تعیین شده برآورد شد. نتایج نشان می دهد سهم یکنواختی، در تعیین تنوع در سطوح گونه و تیره بیشتر از غنا است. در حالی که سهم هر دو مولفه غنا و یکنواختی در تعیین تنوع در فرم های بیولوژیکی، رویشی و دوره زندگی گونه ها یکسان است.