تعیین مدلی برای پیشگویی زودرس بروز پره اکلامپسی

پره اکلامپسی یکی از سه علت اصلی مرگ زنان باردار است و عوارض جبران ناپذیری برای مادر و جنین به همراه دارد. تاکنون روش قطعی برای تشخیص این بیماری، ارائه نشده است. با توجه به اینکه در ایران مطالعه ای به منظور بررسی اثر همزمان متغیرهای مختلف برای پیش بینی و جدا سازی افراد مبتلا به پره اکلامپسی انجام نشده؛ لذا هدف این مطالعه بررسی تاثیر همزمان این متغیرها در بروز پره اکلامپسی است.

این مطالعه روی 466 نفر از زنان نخست زای به تصادف انتخاب شده انجام گرفت که جهت دریافت خدمات پره ناتال در سال 1386-1387 به درمانگاه پره ناتال بیمارستان مریم شهر تهران مراجعه کرده، فاقد بیماری های زمینه ای بودند و به طور منظم قرص آهن مصرف می کردند. متغیرهای سن، شغل، تحصیلات، وضعیت درآمد، تعداد ازدواج، شاخص توده بدنی در سه ماهه اول بارداری، سن بارداری افراد در زمان ورود به مطالعه، تغییرات میزان هماتوکریت در شروع بارداری و هفته 24-28 بارداری، فشار خون و آزمون غلتیدن در هفته 32-28 و سن بارداری افراد در زمان انجام این دو آزمون به عنوان متغیرهای پیش بینی کننده و بروز پره اکلامپسی به عنوان متغیر وابسته دو حالتی وارد مدل شدند. به منظور تحلیل داده ها از آزمون های x2،tدقیق فیشر و من ویتنی، و برای بررسی اثر همزمان متغیرهای مورد بررسی در پیش بینی بیماری از مدل رگرسیون لجستیک چندگانه استفاده شد. از منحنی راک برای تعیین نقطه برش مناسب جهت تعیین حساسیت و ویژگی این مدل استفاده شد. نرم افزار (ویرایش 5/11) SPSS مورد استفاده قرار گرفت و سطح معنی داری 05/0 در نظر گرفته شد.

در این مطالعه شیوع پره اکلامپسی 4/6% (6/8-2/4: فاصله اطمینان 95%) برآورد شد. مشاهده شد که متغیرهای نتیجه مثبت آزمون غلتیدن، داشتن تحصیلات دانشگاهی، تعداد ازدواج بیشتر از یکبار، افزایش فشار خون در هفته 28-24 بارداری، خانه دار بودن، رضایت از وضع درآمد، انجام دیرتر آزمون غلتیدن و افزایش شاخص توده بدنی به ترتیب می توانند شانس ابتلا به پره اکلامپسی را 61/8، 98/7، 65/2، 84/1 و 56/1 و 28/1 و 21/1 و11/1 برابر کنند. مدل رگرسیون لجستیک پیشنهادی برای غربالگری پره اکلامپسی با حضور همه متغیرهای فوق دارای حساسیت 83% و ویژگی 76% بود.

با توجه به عوارض جبران ناپذیر این بیماری برای مادر و جنین و بالا بودن میزان حساسیت مدل رگرسیون لجستیک پیشنهادی و اینکه اندازه گیری متغیرهای مورد مطالعه هزینه ای را به فرد تحمیل نمی کند این مدل برای غربالگری مناسب به نظر می رسد.