معناشناسی «راسخان در علم» با تاکید بر کاربرد روایی

در نوشتار حاضر، ضمن بررسی لغوی و مطالعه کاربردهای قرآنی و روایی مفهوم «راسخان در علم»، بر دو وجه ایجابی و سلبی در این مفهوم تاکید شده است. رسوخ در علم، براساس وجه ایجابی، به معنای ژرف اندیشی و اتقان دانش و آگاهی است که در ابعاد مختلف فهم آیات نقش دارد؛ اما براساس وجه سلبی از رسوخ در علم، معنای پایبندی به علم و یقین و پرهیز از تزلزل فکری و تردید و تعدی به عرصه های ناپیمودنی در شناخت حقایقی چون کنه ذات الهی به ذهن می آید. این تفکیک در تفسیر آیه هفتم سوره آل عمران که دو قول عطف و استیناف در آن به نزاع سختی انجامیده و مساله تاویل متشابهات و عالمان به تاویل را دامن زده است نقش مهمی داشته و روایات گوناگون در تفسیر آیه و پیرو آن، تفاسیری را که دو وجه ساختاری و معنایی برای آیه در نظر گرفته اند، تایید می کند. در حوزه مصادیق راسخان در علم نیز این دو گونگی معنایی موثر خواهد بود.