حساسیت سه مرحله رشدی مگس مینوز، (Liriomyza sativae Blanchard (Dip.: Agromyzidae، به حشره کش های بیورشنال در شرایط آزمایشگاهی

مگس مینوز سبزیجات یکی از آفات مهم خیار گلخانه ای در ایران می باشند. در سال های اخیر مصرف بی رویه آفت کش ها موجب افزایش جمعیت این آفت در گلخانه ها شده است. به منظور بررسی کارایی حشره کش های بیورشنال (Biorational) موثر در کنترل این آفت سه حشره کش سیرومازین، اسپینوساد و اکسی ماترین در شرایط آزمایشگاهی طی سال های 1385- 1386 مورد آزمایش قرار گرفت و با حشره کش آبامکتین به عنوان حشره کش رایج در کشور مقایسه شد. در شرایط آزمایشگاهی تاثیر حشره کش های سیرومازین با غلظت های75 و 150 میلی گرم بر لیتر اسپینوساد با غلظت های 48 و 96 میلی گرم بر لیتر، اکسی ماترین با غلظت های3 و 9 میلی گرم بر لیتر و آبامکتین با غلظت های12 و 24 میلی گرم بر لیتر (براساس ماده موثره) روی مراحل مختلف لاروی، شفیرگی و حشره کامل در قالب طرح کاملا تصادفی مورد آزمایش قرار گرفت. بررسی ها نشان داد حشره کش های اسپینوساد، اکسی ماترین و سیرومازین با بیش از 95 درصد مرگ و میر بیشترین تاثیر را روی مراحل مختلف لاروی (خصوصا سنین اولیه لاروی) داشتند درصورتی که آبامکتین در غلظت پایین (12میلی گرم بر لیتر) با میانگین 18/23 درصد کمترین تلفات را روی مرحله لاروی داشت. در آزمایشات به عمل آمده روی شفیره ها، اکسی ماترین (9 میلی گرم بر لیتر) با میانگین 9/51 درصد بالاترین تاثیر و اسپینوساد (48 میلی گرم بر لیتر) با میانگین 89/0 درصد کمترین تاثیر را داشتند. در زیست سنجی حشره کش ها روی حشرات کامل مگس مینوز، اسپینوساد (96 میلی گرم بر لیتر) با میانگین 1/92 درصد بیشترین و سیرومازین (150 میلی گرم بر لیتر) با 2/6 درصد کمترین تلفات را روی حشرات کامل داشته اند. همچنین مقایسه حساسیت مراحل مختلف رشدی مگس مینوز به حشره کش ها نشان داد که مرحله شفیرگی کمترین حساسیت (89/0-63/51 درصد) و سنین اولیه لاروی بیشترین حساسیت (18/23-100 درصد) را به حشره کش ها دارا می باشند. همچنین بین مراحل مختلف لاروی در غلظت بالا و پایین حشره کش ها از لحاظ درصد تلفات تفاوت معنی داری وجود نداشت. نتایج حاصل نشان داد که درحال حاضر حشره کش آبامکتین فرموله داخلی با غلظت توصیه شده روی مگس مینوز قادر به کنترل این آفت در ایران نمی باشد.