رابطه استناد و نحوه تقسیم مسئولیت در تصادم

تصادم به دلیل ماهیت خاص آن که عملی دو سویه و دو جانبه است، دارای ویژگی های خاصی است، هم از جنبه نحوه مداخله عوامل و هم از جنبه تقسیم مسؤولیت. نحوه مداخله عوامل در تصادم به گونه ای است که هریک از تصادم کنندگان، در جنایت یا خسارتی که بر خودش و دیگری وارد می کند، مباشر است؛ اما در جنایت یا خسارتی که دیگری بر خودش و او وارد می کند، نقش سبب را بازی می کند. چنین تمایزی بین نقش هایی که هر یک از تصادم کنندگان در ایجاد جنایت یا خسارت ایفا می کنند، در چگونگی برقراری رابطه استناد مؤثر است. به طوری که تصادم، یکی از مصادیق اجتماع سبب و مباشر تلقی می شود و مطابق قاعده، در این حالت جنایت یا تلف مستند به مباشر است، مگر این که سبب اقوا از مباشر باشد. درباره نحوه تقسیم مسؤولیت ناشی از تصادم، قانون مجازات اسلامی شیوه تقسیم مسؤولیت به تساوی در بین عوامل را پذیرفته است که با وجود فواید آن، به دلیل نادیده گرفتن میزان تاثیر عوامل در تصادم در برخی از موارد ناعادلانه به نظر می رسد.