بازشناسی هویت ملی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

قوانین اساسی به‌عنوان برآیند هویت ملی، خواست و اراده مردم هر کشور به‌شمار می‌رود که رابطه و جایگاه مردم با همدیگر و با نظام سیاسی و اهداف آرمان‌های کشور را مشخص می‌نماید. از این‌رو در پژوهش حاضر در صدد تحلیل قانون اساسی به شیوه تحلیل محتوایی هستیم تا به دو سوال اکتشافی ذیل پاسخ دهیم:1. عناصر اصلی هویت ملی ایران در قانون اساسی چیست؟ ماهیت این عناصر، ذاتی است یا فرایندی؟
2. در قانون اساسی به همه ارکان هویت ملی به طور هماهنگ توجه شده یا نوعی انحصارگری در این زمینه حکم است؟برای پاسخ دادن به سوالات تحقیق، نخست به تعریف سه چهارچوب اساسی و مسلط در تعریف محتوا و عناصر هویت ملی، و تعیین شاخص‌های این قسم هویت در هر یک از آنها پرداختیم. و در نهایت با تحلیل محتوای قانون اساسی براساس شاخص‌های آنها به این نتیجه رسیدیم که اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ضمن رد شاخص‌های ناسیونالیسم قومی نژادی‌ای چون نخبه‌گرایی افراطی، تاکید بر هویت یگانه ذاتی و متمایز، برتری نژادی، تاکید بر احزاب قومی، سیاست‌های هویتی همگن‌ساز و گذشته‌گرایی؛ دارای شاخص‌هایی چون ایستارپویا، برابری حقوق اولیه شهروندان مشارکت‌محوری، مدیریت فرهنگی (تبعیض مثبت به سود اقلیت)‌، آینده‌«حوری هویت، و رسالت فراگیر در چهارچوب رابطه قوام‌بخشانه ملت امت می‌باشد.