ارزیابی خصوصیات ارقام انگور آبی استان کردستان

در سال های 1372 تا 1374 و 1376 تا 1379 با استفاده از دیسکریپتور پیشنهادی سازمان بین المللی ذخایر توارثی گیاهی، در مراحل مختلف رشد، هنگام شکفتن جوانه، زمان شکوفه دهی، زمان رسیدن و برداشت محصول و مرحله خواب درختان، بیش از صد صفت بر روی اندام های مختلف ارقام انگور در موکاری های استان کردستان مطالعه و ارزیابی شد. در نهایت 59 رقم انگور شناسایی شد که 42 رقم به صورت آبی و مابقی به صورت دیم پرورش می یابند. در میان ارقام آبی یک رقم به نام عسکری، بی دانه و بقیه ارقام دانه دار بودند. رنگ میوه از سفید (23 رقم)، تا سیاه (16 رقم) و قرمز (3 رقم) متغیر بود.ارقام فرخی سیاه، شرشره، سرچال و نفتی بیجار دارای گل های ماده با پرچم های واژگون و بقیه ارقام دارای گل های هرمافرودیت بودند. رقم دله اوزوم با 55 و رقم شله با 195 سانتی متر مربع به ترتیب کوچک ترین و بزرگ ترین سطح برگ کامل را داشتند. مقدار مواد جامد محلول از 5/15% (رقم دله اوزوم) تا 26% (رقم میرزایی) متغیر بود. رقم عسکری به دلیل بی دانه بودن و ارقام آق اوزوم، خلیلی، فرخی، شرشره، کشمشی قرمز، ریش بابا، ملایی و میرزایی به دلیل کاشت در مناطق سردسیر استان و داشتن تحمل به سرما، طعم و مزه مناسب و شکل ظاهری میوه به عنوان ارقام برتر برای تازه خوری و ارقام ویس قلی، کردکش سفید، کردکش قرمز و گزنه ای به دلیل آبدار بودن و عملکرد بالابرای تهیه آب میوه توصیه می شوند. دندروگرام گروه بندی، پانزده گروه از ارقام مشابه را نشان داد. رقم سرچال با ممکی با 77% تشابه و رقم آق اوزوم با چرمو زورس با 28% تشابه به ترتیب بیشترین و کمترین تشابه را داشتند. رقم فرخی رقم غالب انگور در مناطق سردسیر استان به خصوص منطقه قروه است که علاوه بر داشتن صفات کمی و کیفی مطلوب برای تازه خوری، تحمل زیادی هم در مقابل سرما دارد به همین دلیل کاشت آن در سایر مناطق سردسیر استان و حتی استان های دیگر کشور توصیه می شود. با توجه به خصوصیات مرفولوژیکی، کمی و کیفی، ارقام آبی ذکر شده به منظور استفاده از آن ها در برنامه های به نژادی و به زراعی انگور و توسعه تاکداری در سطح کشور معرفی می شود.