نقش عوامل پروگنوستیک در عود سرطان پستان در بیماران مراجعه کننده به بخش رادیوتراپی انکولوژی بیمارستان امام حسین (ع)

طول عمر بیماران با سرطان پستان تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند درگیری غدد لنفاوی زیر بغل، اندازه تومور، وجود یا عدم وجود گیرنده های هورمونی و نوع روش درمان قرار دارد و شناخت و بررسی هر یک به خصوص در بیماران کشورمان بسیار حائز اهمیت است.

در این مطالعه 88 بیمار مبتلا به سرطان پستان با شرایط N0، N1، T1، T2، T3 پس از عمل جراحی تحت درمان های کمکی رادیوتراپی- شیمی درمانی- تاموکسی فن- حذف تخمدان ها، درمان ترکیبی با 2 یا چند نوع درمان و یا حتی یک نوع از درمان ها قرار گرفتند. سپس بیماران بین 3-2 سال بطور منظم پیگیری و از نظر تاثیر عوامل پروگنوستیک در عود بیماری بررسی شدند. نتایج با استفاده از آزمون های X2 و آزمون دقیق فیشر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

طول عمر بدون بیماری (Disease free survival) و طول عمر کلی (Overal survival) به ترتیب 3/77% و 5/87% بود و 23% از بیماران دچار عود شدند (20 بیمار) و 5/12% (11بیمار) فوت کردند. بیشترین محل عود، استخوان بود. بیماران با غدد لنفاوی درگیر، 32% بیشتر از بیماران بدون درگیری غدد لنفاوی دچار عود شدند. بیماران با تومور T2، 17% بیشتر از بیماران با تومور T1 عود داشتند. اما بیماران مرحله T3 نسبت به T2 9% کمتر عود داشته و با بررسی بیشتر این دو گروه و مقایسه آنها با گروه مشابه از نظر درگیری غدد لنفاوی و درمان آنان، اختلاف واضح تر شده و نسبت به T3 21% کمتر عود بیماری دیده شد. وضعیت یائسگی بیماران تاثیر معناداری در میزان عود نداشت. بیمارانی که تومور با گیرنده استروژن مثبت داشتند، با عود کمتری همراه بودند (10% در برابر 25%) و در تعداد محدودی از بیماران که حذف تخمدان ها هم انجام شده بود، هیچگونه عودی دیده نشد (P< 0.001). بیمارانی که با عمل جراحی حفظ پستان درمان شده بودند هیچکدام عود در پستان حفظ شده نداشتند. در استفاده از رژیم شیمی درمانی شامل 4 دوره آدریامایسین و سپس 4 دوره نسبت به 6 دوره CMF در بیماران با تعداد غدد لنفاوی درگیر بیشتر از 3 عدد و در حالت T2 یا T3، 13% تفاوت در عود به نفع گروه درمانی اول دیده شد. نهایت اینکه بیماران با غدد لنفاوی مثبت که رادیوتراپی را همراه دیگر درمان های کمکی دریافت کرده بودند، تنها 10% عود موضعی داشتند و 90% کنترل موضعی داشته ایم.

چنانچه در مراحل ابتدایی بدون درگیری غدد لنفاوی، بیماریابی و درمان مناسب انجام شود، افزایش طول عمر قابل توجه در سرطان پستان مشاهده می شود.