کاربرد الگوهای کلان مقیاس جوی-اقیانوسی در تحلیل نوسانات بارش (مطالعه موردی: ایستگاه اهر)

در این مقاله با استفاده از داده های بارش فصلی ایستگاه سینوپتیک اهر در یک بازه بلند مدت 47 ساله از سال 1960 تا 2006 میلادی، نوسانات بارش ایستگاه مورد محاسبه قرار گرفته و روند تغییرات بارش بررسی شده است. با استفاده از آزمون من_کندال معنی دار بودن تغییرات و نوسانات بارش فصلی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون حاکی از معنی داری بارش زمستانی ایستگاه اهر است. تحلیل های آماری رابطه بارش های فصلی ایستگاه اهر با الگوهای پیوند از دور را مورد تایید قرار داد که در این راستا رابطه بارش های پاییزی با الگوی جوی-اقیانوسی (شاخص نوسان جنوبی موسوم به انسو) در فاز گرم یا ال نینو موجب افزایش بارش و در فاز سرد یا لانینا موجب خشکسالی می شود. رابطه بارش های زمستانی با الگوهای پیوند از دور نوسانات اطلس شمالی و الگوی نوسانات اقیانوس منجمد شمالی (شمالگان) معنی دار بوده که در فاز منفی نوسانات اطلس شمالی کثرت سیکلون های وارد شده به منطقه، بارش اهر افزایش و در فاز مثبت به علت غلبه آنتی سیکلون یا پرفشار آزور بارش کاهش می یابد. آزمون مدل های مختلف ارزیابی خشکسالی نیز این واقعیت مهم را تایید می کند که خشکسالی گاه به گاه در ایستگاه اهر اجتناب ناپذیر بوده و شاخص های بکار گرفته شده هر یک بعدی از ابعاد خشکسالی و ترسالی های ماهانه و فصلی را نشان می دهند و استقلال دوره های خشک و مرطوب ماهانه و فصلی از همدیگر از دیگر نتایج این مطالعه می باشد.