تجارب خانواده های دارای کودک معلول: یک مطالعه پدیدارشناسی

تولد کودک معلول حادثه ای است که بر تمام اعضا خانواده و ارتباطات داخلی و خارجی آن اثر می گذارد و نیاز به بررسی عملکرد خانواده دارد. شواهد نشان می دهد که بعضی از خانواده ها هرگز به طور کامل نسبت به این حادثه تطابق پیدا نمی کنند. از آن جا که شناخت تجارب خانواده های دارای فرزند معلول، مددکار را به شناخت عمیقی از وضعیت خانوادگی، روابط فردی و اجتماعی این افراد می رساند نتایج این تحقیق می تواند کمک کننده باشد.
موضوع مورد مطالعه در این تحقیق، تجارب خانواده های دارای کودک معلول بود و با توجه به این که پدیده مورد مطالعه در این پژوهش، تجارب انسانی بود، از روش پدیده شناسی استفاده شد. نمونه گیری مبتنی بر هدف بوده و به منظور رسیدن به اهداف پژوهش با 12 نفر از اعضای خانواده هایی که دارای کودک معلول بودند و کودک آن ها در مراکز نگهداری معلولین ذهنی اداره بهزیستی نگهداری می شد مصاحبه شد. پژوهشگر با مصاحبه و مکالمه عمیق و سازمان نیافته که بر طرح سؤالات وسیع، باز و محوری استوار بود به شرکت کننده کمک نمود تا تجارب زندگی خود را بیان کند. در این پژوهش روش تجزیه و تحلیل داده ها براساس روش هفت مرحله ای کلایزی انجام شد.
مصاحبه انجام شده از 12 شرکت کننده روی کاغذ پیاده گردید و سخنان مهم جدا شد و 74 کد استخراج شد.از بین آن ها مفاهیم اصلی ایجاد شد. این مفاهیم در دسته بندی های موضوعی اصلی قرار داده شدند و به این ترتیب کدهای استخراج شده در پنج مفهوم اصلی به این شرح طبقه بندی شدند:1_ساختار حمایتی،2_ابزارهای تطابقی،3_تعاملات، 4_مشخصه های کودک، 5_بار روحی روانی.
بحث: نتایج تحقیق نشان می دهد وجود کودک معلول منجر به مشکلات روحی روانی و تغییرات وسیعی در کلیه ابعاد زندگی کلیه اعضا خانواده می شود و بر تعاملاتشان اثر می گذارد. اعضا خانواده جهت تطابق خود و سازگاری و یا برگشتن به زندگی عادی راه های متفاوتی را در پیش می گیرند و با وجود مشکلات روحی روانی و تعارضاتی که پیدا می کنند به عنوان یک کودک ضعیف با نا توانی های خاص خود و متعلق به آن ها درصدد حمایت از او بر می آیند. مشکلات روانی، اجتماعی و اقتصادی که خانواده در حین سازگاری با بچه معلول تجربه می کنند می تواند منجر به تعارضاتی در خانواده شود و ممکن است منجر به تغییراتی در نقش های افراد و عملکرد آن ها در خانواده شود.