برهمکنش ماده تنظیم کننده رشد کلرمکوات کلرید (CCC) و تنش خشکی بر رشد و عملکرد دانه سه رقم جو پاییزه (Hordeum vulgare L.)

به منظور بررسی اثر ماده تنظیم کننده رشد کلرمکوات کلرید (CCC) در شرایط تنش خشکی بر رشد و عملکرد دانه سه رقم جو در شرایط اقلیمی مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز (ارتفاع 1810 متر از سطح دریا، طول جغرافیایی? 46? 52 شرقی و عرض جغرافیایی? 50? 29 شمالی)، پژوهشی مزرعه ای طی سال زراعی 83-1382 انجام شد. آزمایشی به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارها شامل دو سطح رطوبتی: آبیاری مطلوب و تنش خشکی (قطع آبیاری) بعد از گرده افشانی به عنوان عامل اصلی، محلول پاشی بوته ها توسط کلرمکوات کلرید در دو سطح (صفر و 1370 گرم ماده موثر در هکتار در مرحله نموی انگیزش آغازه لما) به عنوان عامل فرعی و سه رقم جو (ریحانه، کارون در کویر و والفجر) به عنوان عامل فرعی فرعی بود. نتایج بدست آمده نشان داد که اعمال تنش خشکی بعد از گرده افشانی باعث کاهش عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت گردید. تنش خشکی اجزای عملکرد دانه به جز تعداد دانه در سنبله را به طور معنی دار کاهش داد. کلرمکوات کلرید در شرایط مطلوب رطوبتی افزایش معنی دار عملکرد دانه را به دنبال داشت، لیکن در شرایط تنش خشکی باعث کاهش معنی دار عملکرد دانه شد. از بین اجزای عملکرد دانه، تعداد سنبله در واحد سطح تحت تاثیر معنی دار کلرمکوات کلرید قرار گرفت. وزن خشک و سطح برگ بوته های تیمار شده تحت تاثیر تنش خشکی نسبت به بوته های شاهد کاهش معنی دار نشان دادند. پس از گرده افشانی، سطح سبز برگ ها و وزن خشک بوته های تیمار شده با کلرمکوات کلرید نسبت به بوته های شاهد زیادتر بود. هر چند درک مکانیزم دقیق تاثیر کلرمکوات کلرید بر عملکرد دانه جو در شرایط تنش خشکی نیازمند پژوهش های بیشتر و طولانی مدت تری است، لیکن با توجه به نتایج پژوهش حاضر به نظر می رسد کاربرد به موقع کلرمکوات کلرید در مزارع آبی جو بتواند افزایش عملکرد دانه را به دنبال داشته باشد