فشار، حرارت و ترکیب سیالات در هاله دگرگونی کلیبر، شمال غربی ایران، استفاده از تعادلات کانی شناسی در سنگهای رسی و کالک سیلیکات

با نفوذ توده آذرین نفلین سینیت کلیبر به داخل سنگهای رسوبی رسی و آهکی کرتاسه، هاله ی دگرگونی به ضخامت حدود یک کیلومتر ایجاد شده است. شش زون دگرگونی با کانی هایی چون کردیریت، آلکالی فلدسپار، سیلیمانیت و کروندوم در سنگها تشکیل شده است. سنگهایی که ترکیب شیمیایی مناسب داشته اند به علت حرارت توده به صورت بخشی ذوب شده اند. در سنگهای کالک-سیلیکات نیز پنج زون با کانی هایی چون ترمولیت، دیوپسید، گارنت، اسکاپولیت، وولاستونیت و وزوویانیت تشکیل شده است. برای تخمین فشار دگرگونی در سنگهای رسی از پتروژنتیک گرید استفاده شد. تقاطع منحنی های مربوط به واکنش های شناخته شده در سنگها بر روی پتروژنتیک گرید، فشاری حدود 3 کیلوبار را نشان می دهد. محاسبه محل منحنی های واکنشی مربوط به کالک-سیلیکات ها با فرض اکتیویته مساوی یک برای تمام فازها و رسم آنها بر روی نمودار حرارت-کسر مولی دی اکسید کربن، نشان می دهد که کسر مولی دی اکسید کربن هنگام اوج دگرگونی برابر با 2/. بوده است که این مقدار تقریبا مستقل از فشار دگرگونی است. محاسبه محل منحنی ها بر روی نمودار حرارت-کسر مولی دی اکسید کربن با فرض انحلال جامد کانی ها و اکتیویته های غیر از یک، نتیجه مشابهی را می دهد و مشخص می کند که ترکیب واقعی سیال در اوج دگرگونی مجاورتی با ترکیب معادل کسر مولی دی اکسید کربن برابر 2/. بسیار نزدیک بوده است. گرمای اوج دگرگونی برای زون سیلیمانیت در سنگهای رسی°C 750-700 و برای زون وولاستونیت-وزوویانیت در سنگهای کالک- سیلیکات برابر°C 700-600 بوده است.