شیوع آلودگی به توکسوپلاسموزیس در بیماران مراجعه کننده به درمانگاه بیماران سرپایی بیمارستان مرکز طبی کودکان

توکسوپلاسموز یک بیماری زیونوز است که توسط گونه ای از کوکسیدیاها بنام توکسوپلاسما گوندی در انسان و انواعی از حیوانات ایجاد می شود. آلودگی به توکسوپلاسما در انسان انتشار جهانی داشته ولی میزان شیوع آن در انسان از صفر تا 90 درصد از ناحیه‌ای به ناحیه دیگر با توجه به وضعیت جغرافیایی و نیز عادات رفتاری و تغذیه ای مردم متفاوت است.

تعیین میزان شیوع آلودگی به توکسوپلاسما در بیماران مراجعه کننده به درمانگاه بیمارستان مرکز طبی کودکان با استفاده از روش IFA بوده است.

این بررسی یک مطالعه مقطعی , توصیفی – تحلیلی می باشد که از اوایل سال 1380 تا اسفند ماه 1380 ادامه داشت . تعداد 446 نمونه خون از بیماران صفر تا 13 سال مراجعه کننده به درمانگاه های بیمارستان مرکز طبی کودکان بدون توجه به علت مراجعه آنها جمع آوری گردید. ابتدا مشخصات افراد مورد بررسی در پرسشنامه ای ثبت و سپس از هر فرد 2 لوله میکروهماتوکریت هپارینه , خون از سر انگشت تهیه شد و به وسیله روش IFA از نظر وجود آنتی بادی توکسوپلاسما مورد بررسی قرار گرفت . ابتدا در رقتهای 1:20 , 1:100 و 1:200 آنتی بادی موجود در سرم بررسی و سپس سرمهایی که در رقت 1:200 مثبت بوده اند برای تعیین رقت نهایی مورد تیتراسیون قرار گرفت . ملاک تعیین آلودگی حداقل تیتر 1:20 بود.

از مجموع 446 نمونه خون, 25 مورد (6/5 درصد) دارای آنتی بادی ضد توکسوپلاسما در سرم خون بودند که تیتری بین 1:20 تا 800 :1 داشته اند, تعداد 421 نفر (4/94 درصد) نیز فاقد آنتی بادی ضد توکسوپلاسما بوده و منفی تلقی شدند. از بین افراد تحت مطالعه 251 نفر پسر (3/56 درصد) و 195 نفر دختر (7/43 درصد) بودند هر چند میزان شیوع آلودگی در افراد مذکر بیشتر از مونث می باشد (به ترتیب 6 و 1/5 درصد) اما اختلاف معنی داری بین جنس و میزان آلودگی مشاهده نشد. میزان آلودگی در افراد زیر 2 سال صفر بود و با افزایش سن شیوع آلودگی (موارد مثبت سرولوژی) افزایش می یابد, به طوریکه در گروه بالاتر از 10 تا 13 سال بیشترین میزان شیوع آلودگی یعنی 8/10 درصد می باشد هیچ ارتباطی معنی داری بین آلودگی و تماس با گربه و همچنین نحوه پخت گوشت و مصرف سبزیجات خام دیده نشد . کیفیت شستشوی سبزیجات خام مصرفی (شسشوی با آب یا ضد عفونی شده) به نظر می رسد موثر باشد. بدین معنی که در 17 مورد (3/77 درصد) از موارد مثبت , شسشوی سبزی خام مصرفی آنها با آب بوده در حالی که فقط 5 مورد (7/22 درصد) از موارد مثبت مصرف سبزی خام ضد عفونی شده داشته اند .

اگرچه ارتباط معنی داری بین آلودگی و علایم بالینی (استرابیسم ,میکروسفالی و...) با استفاده از آزمون های کای دو و فیشر دیده نشد اما ارتباط معنی داری بین لنفادنوپاتی و آلودگی دیده شد (P<0.01) , با توجه به محاسبه نسبت شانس (OR) با فاصله اطمینان 95% نشان داده شد که کودکانی که لنفادنوپاتی داشته اند شانس ابتلا به آلودگی توکسوپلاسما گوندی در آنان 6 بار بیشتر از کسانی بوده است که لنفادنوپاتی نداشتند.