گفتگوی تمدنها به عنوان رویکردی جدید در روابط بین الملل

پس از فروپاشی نظام دو قطبی در جهان دیدگاه ها و نظریه های مختلفی درباره آینده جهان و نظام بین المللی توسط محققان و اندیشمندان ابراز گردید. یکی از آنها نظریه «برخورد تمدنها» است که در سال 1993 م به وسیله سامویل هانتینگتون مدیر موسسه مطالعات استراتژیک الین در دانشگاه هاروارد ارایه گردید و برخی نگرانی ها را در جهان پدید آورد. در واکنش به این نظریه، آقای محمد خاتمی رییس جمهور اسلامی ایران روش «گفتگوی تمدنها» را به عنوان یک پارادایم در روابط بین المللی پیشنهاد داد و پنجاه و سومین مجمع عمومی سازمان ملل نیز در سوم سپتامبر 1998 آن را پذیرفت و قطعنامه ای را برای ارتقا گفتگو بین فرهنگها و تمدنها تصویب کرد و سال 2001 میلادی را به عنوان سال گفتگوی تمدنها نامگذاری کرد. این مقاله ضمن بررسی دو نظریه مزبور به نقش رویکرد گفتگو در ایجاد روابط صلح آمیز بین ملتها می پردازد و تاثیر آنرا بر روابط ایران با سایر کشورها در سالهای اخیر نیز مورد توجه قرار می دهد.