اثر دو روش تدریجی و ناگهانی خشک کردن بر شاخص های بیانگر سلامت پستان در گاوهای با دوره خشکی کوتاه

هدف از این مطالعه بررسی اثر دو روش خشک کردن (ناگهانی و تدریجی) بر شاخص های بیانگر سلامت پستان در گاوهای با دوره خشکی کوتاه بود. در این مطالعه از 18 راس گاو شیری نژاد هلشتاین چندشکم زایش (14/0± 66/2) با طول دوره خشکی 3±30 روز در قالب طرح کاملا تصادفی استفاده شد. نمونه گیری از کارتیه های جلو و عقب دام ها 7 و 3 روز قبل از خشک کردن، دو و یک هفته قبل از زایش، زایش و یک هفته پس از زایش صورت گرفت. نمونه های ترشحات پستانی جهت آنالیز غلظت لاکتوفرین در دمای 18- درجه سانتی گراد منجمد شد. نمونه های که جهت آنالیز ترکیبات شیر، شمار سلول های سوماتیک و کل باکتری های شیر گرفته می شد، در دمای 4 درجه سانتی گراد نگه داری و به آزمایشگاه منتقل شدند. نتایج نشان داد که بین دو روش خشک کردن تدریجی و ناگهانی در گاوهای با دوره خشکی کوتاه از لحاظ درصد چربی، پروتئین، لاکتوز و pH شیر در طی خشک کردن، زایش و یک هفته پس از زایش تفاوت معنی داری وجود ندارد. غلظت لاکتوفرین بین دو روش خشک کردن تفاوت معنی داری داشت (05/0>P) و غلظت آن در گاوهای خشک شده به روش تدریجی بالاتر از روش ناگهانی بود (01/0P<) هر چند از لحاظ کل باکتری های شیر تفاوت معنی داری بین دو روش خشککردن وجود نداشت ولی میزان کل باکتری های شیر در دو روش خشک کردن ناگهانی و تدریجی در کارتیه های عقب نسبت به کارتیه های جلو بیشتر بود (01/0P<). شمار سلول های سوماتیک شیر گاوهای خشک شده به روش ناگهانی به طور معنی داری بالاتر بود (05/0P<). بین دو روش خشک کردن ناگهانی و تدریجی از لحاظ غلظت لاکتوفرین، شمار سلول های سوماتیک، درصد لاکتوز، چربی، پروتئین و pH ترشحات پستانی بین کارتیه های جلو و عقب تفاوت معنی داری وجود نداشت. در این مطالعه هم بستگی مثبتی بین کل باکتری های شیر با شمار سلول های سوماتیک به دست آمد (01/0>P; 352/0 = r). با توجه به بالاتر بودن غلظت لاکتوفرین در ترشحات پستانی گاوهای خشک شده به روش تدریجی و به دلیل فعالیت ضد باکتریایی لاکتوفرین علیه پاتوژن های مولد ورم پستان، به نظر می رسد که روش خشک کردن تدریجی در گاوهای با دوره خشکی کوتاه مفیدتر باشد.