بررسی تنوع ژنتیکی درختان آزاد با استفاده از ایزوآنزیم پراکسیداز برگ در سه رویشگاه جلگه ای شمال ایران

برای بررسی تنوع ژنتیکی درون و بین جمعیتی گونه آزاد Zelkova carpinifolia بر اساس فعالیت کمی و کیفی آنزیم پراکسیداز، 30 پایه درختی از سه استان گیلان، مازندران و گلستان، انتخاب و نمونه های برگ در یک برای از تاج درخت و ارتفاع یکسان از زمین، برداشت شد. پس از عصاره گیری از نمونه ها، بررسی کمی آنزیم با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر UV و بررسی کیفی آن با استفاده از روش پلی اکریل آمید ژل الکتروفورز (PAGE) انجام شد. در بررسی کمی آنزیم، بیشترین میزان فعالیت مربوط به رویشگاه مازندران و کمترین میزان فعالیت مربوط به رویشگاه گلستان بود؛ با این حال، تجزیه واریانس داده ها اختلاف معنی داری را بین سه رویشگاه نشان نداد. در بررسی کیفی آنزیم با توجه به الگوی باندی، سه اکوتیپ قابل تفکیک است. تجزیه خوشه ایداده های کیفی، پایه های مورد بررسی را در 6 گروه قرار داد و محاسبه فاصله ژنتیکی بیشترین فاصله را با وجود تشابه اکولوژیکی، بین پایه های رویشگاه گلستان و کمترین فاصله ژنتیکی را بین پایه های رویشگاه گیلان نشان داد که مؤید تنوع درون جمعیتی بیشتر رویشگاه گلستان و مناسبتر بودن شرایط این رویشگاه نسبت به دو رویشگاه دیگر برای گونه آزاد است. در صورتی که رویشگاه گیلان و مازندران الگوی باندی یکنواخت تر و تنوع کمتری را نشان دادند. نتایج این تحقیق لزوم حفاظت و بکارگیری روش های مؤثر برای حفظ تنوع ژنتیکی این گونه را یاد آور می شود.