پارامترهای زیستی کفشدوزک Hippodamia variegata روی شته باقلا Aphis fabae در شرایط آزمایشگاهی

پارامترهای زیستی کفشدوزکHippodamia variegata (Goeze) به منظور حمایت و استفاده ازآن درکنترل بیولوژیک بررسی شد. برای این منظور10 جفت کفشدوزک نر و ماده به طور مجزا در ظروف پلاستیکی به ابعاد 23×11×6 سانتی متر، در اطاقک رشد با دمای1± 25 درجه سانتی گراد، رطوبت نسبی 5±65 درصد ودوره نوری 16ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی قرار داده شدند و روزانه مورد بررسی قرار گرفتند. با استفاده از نتایج باروری روزانه و میزان بقای هرحشره، جدول باروری و بقا تشکیل گردید. بر پایه دو متغیر سن (x) و نسبت بازماندگان در فاصله سنی x تاx+1، پارامترهای جدول زندگی از قبیل تغییرات نرخ بقا ()، مرگ و میر ویژه سنی () و امید زندگی () محاسبه شد. نتایج به دست آمده از جدول بقا نشان داد که تمام کفشدوزک های ماده تا روز سی ام زنده مانده و بقای صددرصد داشتند. با گذشت زمان و افزایش طول عمر کفشدوزک، میزان بقا سیر نزولی پیدا کرد تا این که در روز هفتادم آخرین حشره ماده نیز تلف شد. بیشتر تخم ها در نیمه اول عمر کفشدوزک گذاشته شدند و هرچه بر سن کفشدوزک اضافه شد تعداد تخم های گذاشته شده کاهش یافت. نتایج به دست آمده توانایی کفشدوزک را در کنترل شته ها نشان داد. متوسط تعداد نتاج ماده هر ماده در روز ()01/1±4/7 عدد بود، بیشترین میزان تولید ماده در اوایل تخم ریزی 28 عدد در روز بود که به تدریج با افزایش سن، میزان تخم ریزی و تولید افراد ماده کاهش یافت، به طوری که در اواخر دوره تخم ریزی (روز55) میزان تولید افراد ماده به صفر رسید. میانگین تعداد تخم در طی دوره باروری هر کفشدوزک 53/53±90/943 عدد و متوسط دوره قبل از تخم ریزی 13/0±20/6 روز بود. نرخ تولید مثل خالص () 509، نرخ ذاتی افزایش جمعیت () 287/0، طول مدت هر نسل 7/21 روز و مدت زمان دو برابر شدن جمعیت 4/2 روز تعیین گردید. هم چنین میانگین طول عمر حشرات کامل 37/3±5/55 روز بود.