بررسی میزان همراهی ضایعات پوستی و دهانی لیکنپلان در بیماران مراجعه کننده به مرکز آموزشی-درمانی رازی، تابستان 1380

لیکن پلان یک بیماری شایع پوستی و مخاطی است که پوست، مخاط و یا هر دو را درگیر می کند. هدف از انجام این تحقیق، بررسی میزان همراهی ضایعات پوستی و دهانی لیکن پلان در بیماران مراجعه کننده به کلینیک پوست مرکز آموزشی و درمانی رازی تهران در تابستان 1380 بود.
در این تحقیق که به صورت توصیفی انجام شد، تعداد 103 نفرکه بر اساس تشخیص کلینیکی اساتید مرکز دارای هر یک از ضایعات پوستی یا مخاطی لیکن پلان بودند از بیماران مراجعه کننده به کلینیک پوست این مرکز انتخاب شده و مورد مصاحبه و معاینه بالینی قرار گرفتند. در موارد مشکوک تایید هیستوپاتولوژیک ضایعات از آزمایشگاه دریافت شد. پس از گرفتن شرح حال کامل و انجام معاینات بالینی فرم پرسشنامه اطلاعاتی برای آنان تکمیل گردید و داده ها با استفاده از آزمون Chi-square آنالیز شدند.
نتایج نشان داد که در 34 % از 103 بیمار مورد مطالعه همراهی ضایعات پوستی و دهانی وجود دارد. 61.1% از بیماران تنها دارای ضایعات پوستی و 4.9% تنها در مورد ضایعات دهانی بودند. شیوع ضایعات دهانی لیکن پلان در میان زنان با اختلاف کمی بیش از مردان بود (40.4 در مقابل 37.3%). بیست درصد از بیمارانی که لیکن پلان دهانی بدون تظاهرات پوستی داشتند سیگاری بودند در حالیکه هیچ یک از بیماران سابقه کشیدن پیپ، قلیان و یا تنباکوی غیرتدخینی را ذکر نکردند. اکثر بیماران مبتلا به نوع پوستی لیکن پلان بین یک تا شش ماه از بروز ضایعه پوستی آنها می گذشت در حالی که اکثر افراد مبتلا به لیکن پلان دهانی از زمان شروع ضایعه دهانی خود اطلاع دقیق نداشتند. شایعترین علامتی که بیماران مبتلا به لیکن پلان دهانی از آن شکایت داشتند سوزش دهان و شایعترین محل ابتلاء، مخاط گونه و شایعترین فرم ضایعه، رتیکولر بود. ارتباط معنی داری بین عامل دخانیات و آمالگام بعنوان عوامل موضعی موثر در بروز لیکن پلان دهانی مشاهده نشد. همچنین بین بیماری های سیستمیک شامل بیماری های کبدی، بافت همبتد، فشارخون، دیابت ملیتوس، پیوند مغز استخوان و مصرف داروهای مداخله گر با این بیماری نیز ارتباط موثری مشاهده نگردید.
درصد بالای همراهی ضایعات دهانی و پوستی لیکن پلان ضرورت توجه به معاینات سیستمیک کامل را بیش از پیش گوشزد می نماید. ولیکن باتوجه به اینکه این تحقیق توصیفی بوده، بنظر می رسد تحقیقات تکمیلی دیگری به منظور تعیین رابطه بیماری لیکن پلان با دیگر عوامل سیستمیک یا موضعی موردنیاز باشد.