پراکنش اکوجغرافیایی گونه های یونجه یک ساله در ایران

یران یکی از بزرگ ترین مراکز تنوع جنس یونجه (Medicago) محسوب می شود. در این تحقیق در سال های 1380تا 1385یونجه های یک ساله از استان های مختلف کشور جمع آوری و شناسایی گردید و رابطه پراکنش جغرافیایی این گونه ها با فاکتورهای اکولوژیکی بررسی و تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان داد که گونه های یک ساله یونجه، عمدتا در شمال غرب، غرب و جنوب کشور پراکنش یافته اند و دو عامل ارتفاع از سطح دریای آزاد و میانگین بارندگی سالانه مهم ترین عوامل در پراکنش آنها می باشند. بطوریکه بیشترین پراکنش در ارتفاع صفر تا 2750 متری از سطح دریای آزاد با میانگین بارندگی 100 تا 400 میلیمتر در سال با اقلیم مدیترانه ای و بیابانی گرم و خشک می باشند. این گیاهان در pH قلیایی هفت تا هشت نیز رشد مناسبی دارند. بررسی بافت خاک نشان می دهد که خاک مناسب جهت رویش این گیاهان، خاک های میانه بافت یا سنگین است. برخی از گونه ها، در شرایط اکولوژیکی متفاوتی نسبت به سایرین رشد می کنند. بطوریکه گونه های M. rigidula و M. rigiduloides با شرایط آب و هوایی سرد کشور سازگار می باشند، در حالی که گونه های M. laciniata و M. sauvagei در مناطق جنوبی کشور با میانگین دمای بالای 20 درجه سانتی گراد دیده می شوند. گونه M. littoralis گیاهی ساحلی می باشد و در حاشیه دریای خزر و خلیج فارس گسترده است، در حالی که گونه M. noeana تنها در شمال غرب و غرب کشور وجود دارد.