مقایسه ی ویژگی های سلول های استئوبلاست انسانی در دو روش کشت تک لایه ای و کشت سه بعدی هیدروکسی آپاتیت- تری کلسیم فسفات

بیماری ها و آسیب های استخوانی شامل شکستگی های استخوانی در طی تصادفات و تروما در همه ی جوامع شیوع فراوانی دارد و در اکثر موارد استخوان خرد شده قادر به ترمیم نیست؛ به علاوه، روش های درمانی مورد استفاده نظیر پیوند بافت استخوانی به صورت آلوگرافت و اتوگرافت خطرات و مشکلاتی را به دنبال دارد. یکی از راه های درمان، استفاده از سلول های استخوانی خود فرد، کشت آن ها بر روی داربست مناسب و انتقال به بیمار می باشد. در این مطالعه، ضمن کشت سلول های استئوبلاست به صورت تک لایه ای و داربست هیدروکسی آپاتیت-تری کلسیم فسفات (HA-TC)، رفتار این سلول ها در دو نوع کشت متفاوت مورد بررسی قرار گرفت.
در جریان عمل جراحی کرانیوتومی در بیمارستان الزهرای (س) اصفهان از 5 فرد نمونه ی استخوانی تهیه و به روش استریل به آزمایشگاه ارسال شد. هر نمونه پس از شستشو با PBS به قطعات کوچک تقسیم و پس ازقرار دادن در پلیت محتوی محیط کشت به انکوباتور منتقل گردید. در روز 12-10 سلول ها شروع به خروج از استخوان نموده، پس از پوشاندن کف پلیت با استفاده از آنزیم Trypsin_EDTA ازکف پلیت جدا شد و به دوگروه تقسیم گردید. در گروه اول، سلول ها بر داربست HA-TC و در گروه دیگر به صورت تک لایه ای کشت داده شدند. رنگ آمیزی Van kossa، شمارش سلولی، روش MTT، رنگ آمیزی آلکالین فسفاتاز و روش فلوسایتومتری جهت بررسی ویژگی های سلول های استئوبلاستی به کار گرفته شد.
در کشت سلول ها به صورت تک لایه ای، سلول هایی با مورفولوژی فیبروبلاستی و یا دوکی مشاهده شد. با رنگ آمیزی Van kossa وجود رسوبات مواد معدنی در دو گروه مشخص گردید. میزان تکثیر سلولی در داربست HA-TC نسبت به تک لایه ای بیشتر بود (001/0 > P). میزان فعالیت سلول های زنده نیز در داربست HA-TC نسبت به تک لایه ای بیشتر بود (001/0 > P). در رنگ آمیزی آلکالین فسفاتاز وجود گرانول های آبی مشاهده شد؛ در فلوسایتومتری در کشت اولیه 57 درصد سلول ها در پاساژ سوم 5 درصد سلول ها فعالیت آلکالین فسفاتازی از خود نشان دادند.
با توجه به نتایج تحقیق حاضر می توان گفت که داربست هیدروکسی آپاتیت- تری کلسیم داربست مناسب تری برای کشت سلول های استئوبلاستی نسبت به کشت تک لایه ای است. احتمال می رود علت این باشد که داربست هیدروکسی آپاتیت- تری کلسیم حاوی کلسیم و اجزای مشابه ماتریکس استخوانی است و وجود تخلخل و منافذ مناسب در این داربست موجب تسهیل تغذیه ی سلول ها نسبت به کشت تک لایه ای می شود.