بررسی اثر تزریق کافئین در حین پنجره خواب متناقض بر حافظه در موش های صحرایی

برخی محققین عقیده دارند که پس از یادگیری برخی اعمال، میزان خواب REM در دوره هایی خاص افزایش می یابد و در طی برخی از این دوره ها پردازش و تثبیت حافظه صورت می گیرد. این دوره های خاص به عنوان پنجره های خواب متناقض مطرح گردیده اند. این پژوهش با هدف بررسی نقش آگونیست ها و آنتاگونیست های آدنوزینی و استیل کولینی در پنجره های خواب متناقض و تاثیر آن ها بر حافظه انجام شد.
در این مطالعه تجربی موش های صحرایی نر تحت آموزش فعال دو طرفه یک جلسه 100 تریالی قرار گرفتند. آن دسته از حیواناتی که به مرز70% یادگیری رسیدند به 6 گروه دارویی و 2 گروه دارو-محرومیت تقسیم شدند. در بخش دارویی به ترتیب به هر یک از گروه ها سالین، کافئین (mg/kg25)، آدنوزین (mg/kg7)، آدنوزین (mg/kg50)، فیزوستیگمین (mg/kg1/0) و اسکوپولامین (mg/kg5) به صورت درون صفاقی تزریق گردید. در بخش دارو- محرومیت حیوانات گروه اول در دوره 4-1 ساعت پس از یادگیری از خواب REM محروم شدند و به حیوانات گروه دوم علاوه بر محرومیت، کافئین (mg/kg25) تزریق گردید. میزان حافظه در تمام گروه ها یک هفته بعد مورد آزمایش قرار گرفت.
تزریق کافئین باعث تقویت حافظه گردید (05/0P<). حیوانات محروم در 4-1 ساعت پس از یادگیری اختلال در حافظه را نشان دادند (05/0P<) و کافئین اختلال ایجاد شده در حافظه توسط محرومیت از خواب REM را پوشانید.
تزریق کافئین در حین پنجره خواب متناقض علاوه بر تقویت حافظه، اثرات اختلالی محرومیت از خواب REM بر حافظه را می پوشاند. کافئین با اثرات جامع خود بر سیستم های درگیر در پردازش حافظه موجب تقویت حافظه می شود و نمی توان پردازش حافظه را به یک سیستم نوروترانسمیتری تنها نسبت داد.