اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر برخی خصوصیات زراعی، عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپ های سویا در منطقه مغان

به منظور تعیین اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر برخی خصوصیات زراعی، عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپ های سویا، در سال های زراعی 1386 و 1387 این آزمایش به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان) اجرا شد. چهار تاریخ کاشت 25 خرداد،10 تیر، 25 تیر و10 مرداد در کرت های اصلی، سه ژنوتیپ برتر سویا Williams، L17 و Hamilton × Essex در کرت های فرعی و سه تراکم بوته 30، 40 و50 بوته در متر مربع در کرت های فرعی فرعی قرارگرفتند. نتایج نشان داد که با تاخیر در تاریخ کاشت میزان عملکرد دانه کاهش یافت. بیشترین و کمترین مقدار عملکرد دانه به ترتیب مربوط به تاریخ کاشت 25 خرداد با 3593 کیلوگرم در هکتار و تاریخ کاشت 10 مرداد با 2609 کیلوگرم در هکتار بود. با افزایش تراکم بوته ارتفاع بوته و تعداد دانه در متر مربع افزایش و تعداد غلاف در بوته کاهش یافت. تراکم 50 بوته در متر مربع مناسب ترین تراکم برای ژنوتیپ های مورد مطالعه از نظر عملکرد دانه بود. در بین ژنوتیپ ها نیز از لحاظ طول دوره رشد و عملکرد دانه تفاوت معنی داری وجود داشت. در این تحقیق ژنوتیپ Hamilton × Essex با عملکرد دانه 3784 کیلوگرم در هکتار بیشترین مقدار عملکرد دانه را در تاریخ کاشت 25 خرداد و تراکم 50 بوته در متر مربع تولید کرد.