تحلیل تصمیمهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران براساس مدل پیش تئوری روزنا

با توجه به آنکه سیاست چیزی جز مجموعه ای از تصمیم گیری ها نیست، سیاست خارجی و سیاست بین الملل را می توان تبلور تصمیم گیری های بازیگران نظام بین الملل دانست که در این سطح، تئوری های تصمیم گیری با بررسی محیط کل و پارامترهای تصمیم گیری به ارزیابی سیاست خارجی می پردازد. در مقاله حاضر از مدل پیش تئوری جیمز روزنا، به دلیل آنکه تلفیقی از سطوح خرد و کلان در زمینه بررسی سیاست خارجی است، برای تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بهره گرفته شده است. طی این مطالعه مشخص شد که در چهار تصمیم مهم اتخاذ شده در سیاست خارجی ایران همواره متغیر نظام بین الملل بیشترین اثر گذاری را در اخذ تصمیمات مهم داشته و متغیر فرد، تا پیش از اصلاح قانون اساسی در سال 1368، دومین متغیر اثر گذار بوده است. پس از اصلاح قانون اساسی، این متغیر جای خود را به متغیر نقش واگذار نمود. همچنین متغیرهای بوروکراتیک و اجتماع در اولویت بعدی قرار داشته اند.