مقایسه شناخت اعضاء هیات علمی و دستیاران دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه از پایگاه های اطلاعاتی تحت وب در سال 1387 (نامه به سردبیر)

سردبیر محترم یکی از مهم ترین پدیده های چند دهه اخیر در صنعت اطلاعات، پیدایش و عمومیت یافتن پایگاه های اطلاعاتی پیوسته بوده است. می توان گفت که پایگاه های اطلاعاتی پیوسته، به وجودآورنده آن چه که ما امروزه به عنوان صنعت اطلاع رسانی می شناسیم، می باشند (1). در مطالعات انجام شده گزارش شده است 96 درصد اعضاء هیات علمی دانشگاه شیراز در سال 1386 با پایگاه های موجود در دانشگاه آشنا بوده اند و تنها 4 درصد اظهار عدم آشنایی نموده اند. میزان آشنایی مربیان، دانشیاران و استادان، 100 درصد و استادیارها 93 درصد بوده است (2). بیشتر از 50 درصد اساتید دانشگاه علوم پزشکی کردستان با پوشش موضوعی پایگاه های اطلاعاتی پیوسته تمام متن اوید (Ovid)، بلک ول (Blackwell) و الزویر (Elsevier) آشنایی نداشته اند (3). بیشترین نحوه آشنایی افراد با پایگاه های اطلاعاتی و مجلات الکترونیکی کتابخانه در تمام دانشکده های دانشگاه شریف از طریق دوستان و سپس از طریق صفحه وب کتابخانه بوده است (4). پژوهش حاضر، کاربردی و از نوع پیمایشی مقطعی است. جامعه مورد بررسی، اعضاء هیات علمی و دستیاران تخصصی و فوق تخصصی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه می باشند که 133 نفر عضو هیات علمی و 107 نفر دستیار به سؤالات پرسشنامه پاسخ دادند. با توجه به محدود بودن جامعه مورد تحقیق از سرشماری استفاده شده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه طراحی شده شامل سؤال هایی در خصوص ویژگی های جامعه پژوهش میزان آشنایی با پایگاه های اطلاعاتی و روش آشنایی با آن ها بوده است. برای تعیین روایی پرسشنامه از روایی صوری و محتوایی با نظر 8 نفر از صاحب نظران رشته های مختلف و جهت تعیین پایایی ابزار پژوهش از روش آزمون بازآزمون مجدد استفاده شده است. پایایی پرسشنامه با آلفای کرونباخ محاسبه و با مقدار 95 درصد تایید گردید. میزان آشنایی اعضاء هیات علمی با پایگاه اطلاعاتی پروکوست 71 نفر (4/53%) و اوید ژورنال 57 نفر (9/42%) در حد متوسط و ابسکو 39 نفر(3/29%)، ساینس دایرکت 36 نفر(1/27%)، ام دی کانسالت 43 نفر(3/32%) و ایران مدکس 35 نفر(3/26%) در حد پایینی می باشد. میزان آشنایی دستیاران با پایگاه اطلاعاتی پروکوست 39 نفر (4/36%)، اوید ژورنال 40 نفر (4/37%)، ابسکو 54 نفر (5/50%)، ساینس دایرکت 43 نفر (2/40%)، ام دی کانسالت 43 نفر (2/40%) و ایران مدکس 44 نفر(1/41%) در حد پایینی می باشد. بین میزان آشنایی اعضاء هیات علمی و دستیاران با پایگاه اطلاعاتی ام دی کانسالت، تفاوت معناداری وجود نداشت (345/0P=). اما بین میزان آشنایی اعضاء هیات علمی و دستیاران با سایر پایگاه های اطلاعاتی، تفاوت معناداری وجود داشت. میانگین نمره میزان آشنایی اعضاء هیات علمی و دستیاران با پایگاه اطلاعاتی پیوسته تمام متن، به ترتیب 4/4±5/9 و 3/4±7/6 از 24 بود که در همه موارد، میانگین نمره اعضاء هیات علمی از دستیاران بالاتر بود. بیشترین میانگین نمره، میزان آشنایی در اعضاء هیات علمی و دستیاران به ترتیب اوید ژورنال 04/1±9/1 و 9/0±34/1 و ایران مدکس 2/1±8/1 و 05/1±3/1 و کم ترین آن ابسکو 99/0±1/1 و 8/0±66/0 از 4 می باشد. یافته های پژوهش با یافته های رسول آبادی (3) همخوانی و با یافته های لی لاواتی و دوراسوامی (5) مغایرت دارد. سرعت پایین شبکه، کمبود وقت و عدم آشنایی با پایگاه های اطلاعاتی از موانع اساسی جامعه مورد پژوهش بود که با بهبود خطوط ارتباطی، توجه اطلاع رسانی و آموزش می توان زمینه مساعدی را در جهت افزایش میزان آشنایی با پایگاه های اطلاعاتی تمام متن فراهم نمود.