ارزیابی تاثیر شاخصهای اقلیمی NAO و SOI بر تغییرات تراز دریاچه ارومیه، کاربرد روش های آنالیز طیفی سری های زمانی

دریاچه ارومیه به عنوان یکی از پیکره های آبی مهم ایران در سالهای اخیر با کاهش شدید تراز سطح آب مواجه شده است. در این راستا بررسی تاثیر فاکتورهای اقلیمی و تغییرات سری زمانی آنها می تواند راهگشایی برای تغییر رفتار دینامیک این سیستم آبی باشد. دراین مقاله با استفاده از تکنیک های آنالیز طیفی سری زمانی به این مهم پرداخته شده است. بدین منظور ترکیبی از روش های تخمین طیفی چند کاهنده (Multi Taper Method) و تحلیل طیف تکین (Singular Spectral Analysis) برای بررسی طیفی سری زمانی تراز دریاچه و روش تخمین وابستگی (coherency estimation) برای بررسی ارتباط سری زمانی شاخص SOI و NAO با تراز دریاچه مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که افت تراز سطح آب در سال های اخیر و همچنین پرآبی سال های 1994 تا 1999 توسط نوسانات دوره ای سری زمانی تراز دریاچه قابل مدلسازی نمی باشد. اما نشان داده شد که دوره نوسانی 5/4 ساله تراز دریاچه ارومیه وابستگی معنی داری با شاخص های اقلیمی SOI و NAO دارد و این عوامل اقلیمی می توانند بخشی از رفتار دوره ای تراز دریاچه را توصیف نمایند.