گردشگری با محیط زیستی پایدار- نقش میراث فرهنگی و تعمقی بر ایران

در سال های اخیر ایران اولویت بالایی را بر توسعه منابع غیر نفتی داده است و گردشگری به عنوان یک حوزه اقتصادی مهم برای این توسعه شناخته شده است. توسعه انواع ویژه گردشگری مانند اکوتوریسم و گردشگری فرهنگی هر دو از مباحث مورد بررسی این مقاله می باشد که درراستای اهداف و سیاست گذاری کلی توسعه منابع درآمدی غیر نفتی قراردارد. حفاظت از محیط زیست بر اساس اصل 50 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران وظیفه دولت می باشد. بنابر این، این ضرورت دارد تا نقشی را که منابع وسیع میراث فرهنگی کشور می تواند در توسعه گردشگری با محیط زیستی پایدار بازی کند، را بررسی نماییم. با توجه به اینکه حتی توسعه اکوتوریسم هم عواقب محیط زیستی منفی دارد توسعه سایر اشکال گردشگری کم شدت (شامل گردشگری فرهنگی) باید عامل مهمی در برنامه سیاست گذاری ایران در این حوزه باشد. ترغیب و تشویق گردشگری فرهنگی در ایران باید با هدف ایجاد تاثیرات مثبت و به حداقل رساندن تاثیرات منفی باشد. خط مشی های توسعه گردشگری فرهنگی باید اصول و اهداف توسعه پایدار را که اینجا در مفهوم پروژه های گردشگری هست، موردتوجه قراردهد. دلیل دیگری که باید نقش گردشگری میراث فرهنگی مورد بررسی قرار گیرد رابطه پیچیده آن با محیط زیست طبیعی است که در کنوانسیون حفاظت از میراث فرهنگی و میحط زیست طبیعی جهانی یونسکو سال 1972 بیان شده است. این را باید بخاطر داشته باشیم که میراث مفهوم خیلی گسترده ای دارد که در برگیرنده مناظر طبیعی، سایت های باستان شناسی و محیط زیست ساخته شده علاوه بر رفتارهای فرهنگی و علمی می باشد تمام اینها به توسعه پایدار و مدیریت گردشگری ارتباط دارد. بنابر این، این مقاله میراث فرهنگی را به عنوان منبع گردشگری محور تلقی و تمام ابعاد آن را مورد بررسی قرار می دهد.