حس اجتماع مجازی: پیشینه نظری و پیشرفت های روش شناختی

حس اجتماع یک تجربه ذهنی است و بیانگر احساس تعلق فرد نسبت به اجتماع است. این مفهوم در مقابل احساس تنهایی و انزوای اجتماعی قرار می‌گیرد و با همبستگی اجتماعی و سرمایه اجتماعی اشتراک مفهومی دارد. اگرچه توافق کاملی در مورد تعریف آن وجود ندارد، با این همه ابزار مفهومی سودمندی است که می‌توان از طریق آن به ارزیابی سرزندگی و نشاط اجتماعات پرداخت. حس اجتماع در ابتدای توسعه خود، عمدتا به اجتماعات سرزمینی محدود بود، اما به تدریج به اجتماعات رابطه‌ای گسترش یافت، اخیرا با رشد اجتماعات مجازی مورد توجه محققان این حوزه قرار گرفته است. هدف این مقاله بررسی حس اجتماع و همچنین معرفی سازه جدید حس اجتماع مجازی است. برای این منظور ابتدا تحول مفهومی اجتماع و اشکال مختلف آن را بررسی می‌کنیم و سپس به توصیف حس اجتماع می‌پردازیم. در این ارتباط ابعاد مختلف موضوع را مشخص می‌سازیم و اهمیت آن را در تحقیقات اجتماعی نشان می‌دهیم. همچنین ضمن بررسی تحقیقات انجام شده تلاش خواهیم کرد تا به چند پرسش پاسخ دهیم؛ از جمله اینکه آیا اعضای اجتماعات مجازی حس اجتماع را تجربه می‌کنند یا خیر؟ چه عواملی بر توسعه حس اجتماع مجازی موثراند؟ و سرانجام چگونه و تحت چه شرایطی اجتماعات مجازی بر روی اجتماعات مکانی تاثیر می‌گذارند.