مروری بر بقایای علف کش ها در خاک و اثرات آن بر گیاهان در تناوب های زراعی

در بیشتر کشور های دنیا استفاده از علف کش ها برای مبارزه با علف های هرز یکی از مهم ترین روش های مدیریت این گیاهان ناخواسته است. معرفی خانواده های جدید علف کش ها در سال های اخیر، به علت داشتن فوائد بی شمار از جمله میزان مصرف کم در هکتار، سمیت کم برای پستانداران و توانائی جذب از طریق اندام های هوائی و ریشه، به سرعت مورد توجه تولید کنندگان محصولات کشاورزی قرار گرفت. کنترل طیف وسیعی از علف های هرز و پایداری نسبتا بالای این علف کش ها در خاک که امکان مدیریت علف-های هرز را در طول فصل زراعی میسر می نماید، از عوامل دیگر در مقبولیت گروه های جدید علف کش ها از جمله بازدارنده های سنتز استولاکتات است. داشتن خصوصیات فوق، اگرچه از دیدگاه مدیریت شیمیائی علف های هرز در یک فصل زراعی بسیار مفید است، ولی به علت داشتن فعالیت زیاد، این گروه از علف کش ها می توانند پایداری خود را در خاک حفظ نموده و موجب صدمه به گیاهان زراعی حساس در تناوب های زراعی شوند. شناخت عوامل و فاکتورهای موثر بر پایداری بقایای این علف کش ها در خاک، مدیریت مناسب علف های هرز را در طول فصل زراعی امکان پذیر و کاهش اثرات زیان بار را به گیاهان غیر هدف در تناوب ها را ممکن می سازد. عوامل محیطی از جمله رطوبت و درجه حرارت فاکتور های بسیار مهم در تعیین میزان تجزیه و جذب علف کش ها در خاک هستند. مکانیسم های تعیین کننده سرنوشت علف کش ها در خاک از جمله، تجزیه نوری، فراریت، آبشوئی، رونشینی و تجزیه از مهم ترین عوامل تعیین کننده میزان پایداری علف کش ها در خاک هستند. فاکتور های محیطی و همچنین خصوصیات فیزیکی و شیمیائی علفکش و خاک بر هر یک از فرایند های فوق تاثیر گذاشته و برآیند اثرات این فاکتور ها میزان پایداری بقایای علف کش ها را در خاک و درنتیجه اثرات جانبی آن ها را بر گیاهان زراعی و میکروارگانیسم های خاک تعیین می کنند. میزان مواد آلی و همچنین اسیدیته خاک دو فاکتور مهم در تعیین میزان بقایای قابل دسترس علف کش ها در خاک هستند. اسیدی، بازی و یا خنثی بودن مولکول علف کش ها از خصوصیات مهمی است که در میزان تاثیر فرایند های تعیین کننده سرنوشت علف کش ها نقش دارد. در این مقاله مهم ترین فرایند های (رونشینی و تجزیه) موثر بر پایداری علف کش ها در خاک مورد بررسی قرار می گیرد و فاکتورهای محیطی، خصوصیات علف کش ها و ارتباط خصوصیات خاک با پایداری علف کش ها بحث خواهد شد