بررس تاثیر تنش شوری بر عملکرد و اجزاء عملکرد لاین های اولیه غله جدید تریتی پایرم در مقایسه با گندم و تریتیکاله

غله جدید تریتی پایرم یک گندم هگزاپلوئید مصنوعی (42=x6=n2، AABBEbEb) است که از تلاقی بین گونه تریتیکوم دوروم (28=x4=n2، AABB) با تینوپایرم بسارابیکوم (14=x2=n2، EbEb) به دست آمده است. در این بررسی پتانسیل مقاومت به شوری لاین های اولیه این گندم جدید به نمک کلرید سدیم در یک آزمایش کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در محیط کشت هیدروپونیک مطالعه شد. شوری به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح (شاهد (0)، 100 و 200 میلی مولار) و ژنوتیپ شامل سه لاین اولیه تریتی پایرم (La/b، Ka/b و St/b)، نسل های 4F، 5F، 6F لاین ترکیبی تریتی پایرم اولیه (Cr/b)(Ka/b)، رقم گندم دوروم کرسو و لاین امیدبخش تریتیکاله (45Ma) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. صفات طول سنبله اصلی، تعداد گل و گلچه بارور در سنبله اصلی، وزن و تعداد دانه در سنبله اصلی و فرعی، وزن هزاردانه، عملکرد دانه در بوته، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت اندازه گیری یا شمارش گردیدند. تاثیر سطوح مختلف شوری برای اکثر صفات در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد، همچنین بین ژنوتیپ های مورد بررسی برای کلیه صفات فوق اختلاف معنی دار به دست آمد. اگرچه همه صفات در اثر تنش شوری کاهش یافتند اما میزان این کاهش در لاین های تریتی پایرم اولیه نسبت به ارقام شاهد کم تر بود که بیانگر مقاومت بیش تر آن ها نسبت به سایر ارقام و لاین های مورد مطالعه بود. به طوری که لاین تریتی پایرم (6F)(Cr/b)(Ka/b) به عنوان مقاوم ترین لاین معرفی گردید زیرا دارای بالاترین عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و عملکرد دانه در بوته در تنش 200 میلی مولار شوری بود بنابراین استفاده از لاین های تریتی پایرم اولیه، به ویژه لاین (6F)(Cr/b)(Ka/b)، در نواحی متاثر از تنش شوری، بالاخص برای احیا مراتع و تولید علوفه توصیه می شود.