بررسی ارتباط بین شاخص های عملکردی و درجه ارزشیابی بیمارستان ها: مطالعه موردی بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ارومیه

با توجه به اینکه بیمارستان ها بخش عمده ای از بودجه نظام سلامت را به خود اختصاص می دهند، سنجش کارایی و بهره وری آن ها امری ضروری می باشد؛ یکی از مهم ترین ابزارها در این زمینه، استفاده از شاخص های عملکردی است. این پژوهش به منظور بررسی ارتباط بین شاخص های عملکردی و درجه ارزشیابی بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ارومیه به انجام رسید.

این پژوهش از نوع توصیفی است که به صورت مقطعی در سال 1388 انجام گرفت. کلیه بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ارومیه جامعه آماری را تشکیل دادند. داده های مرتبط با شاخص های مورد بررسی(درصد اشغال تخت، مدت اقامت بیمار، میزان گردش تخت، فاصله گردش تخت و میزان مرگ و میر) و درجه ارزشیابی بیمارستان ها با مراجعه به معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی ارومیه و بررسی فعالیت های فصلی بیمارستان ها استخراج گردید. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 16 و آزمون آماری ضریب همبستگی اسپیرمن انجام شد.

در مجموع متوسط شاخص های درصد اشغال تخت، میانگین اقامت بیمار، میزان گردش تخت، فاصله گردش تخت و میزان مرگ و میر به ترتیب برابر با 12/66 درصد، 92/2 روز، 82/87 بار در سال، 02/2 روز در سال و 02/1 درصد تعیین شد. ارتباط آماری معنی داری بین شاخص درصد اشغال تخت و درجه ارزشیابی بیمارستان ها (001/0 p=) و نیز بین شاخص میزان مرگ و میر و درجه ارزشیابی بیمارستان ها مشاهده گردید(001/0 p=).

به طور کلی شاخص های میانگین اقامت بیمار، میزان مرگ و میر و میزان گردش تخت در حد مطلوب و شاخص های درصد اشغال تخت و فاصله گردش تخت در حد متوسط قرار داشتند. توصیه می شود در ارزشیابی سالانه بیمارستان ها ضمن تاکید بر ذینفع نبودن نهاد ارزشیاب، به جای تاکید صرف بر شاخص های فراهمی و ساختاری، توجه به شاخص های عملکردی از جمله درصد اشغال تخت، متوسط اقامت بیمار و میزان گردش تخت که میزان استفاده بهینه و کارا از منابع را نشان می دهند، در اولویت قرار گیرد.