ارزیابی کارائی مدل بزنف در ارتقاء سلامت بیماران مبتلا به سرطان

سرطان دسته ای از بیماری هاست که با رشد کنترل نشده سلولی وتهاجم به بافتهای موضعی و متاستاز سیستمیک مشخص می شود. میزان بروز سرطان طی 50 سال گذشته به طور یکنواخت افزایش پیدا کرده است. تغذیه، فعالیت بدنی و روحیه امید وارانه از عوامل بسیار مهم در پیش آگهی بیماری سرطان می باشد. هدف از این پژوهش ارزیابی کارائی مدل بزنف در ارتقاء سلامت بیماران (توانمندسازی بیماران برای کنترل بر سلامت و بهبود وضعیت خود) مبتلا به سرطان شهرستان سنندج سال 1386 است.
این مطالعه یک کارآزمایی بالینی از نوع شاهددار تصادفی شده می باشد که در طی آن پرسشنامه سنجش آگاهی و نگرش در قالب مدل بزنف و پرسشنامه امید هرث قبل و بعد از مداخله دربیماران دو گروه آزمایش و شاهد (هر گروه 25 نفر) و پرسشنامه سنجش آگاهی و نگرش در خانواده بیمار به عنوان مراقبین اصلی در دو گروه مورد و شاهد(هر کدام 25 نفر) تکمیل شد. مداخله آموزشی برای بیماران و خانواده گروه مورد به صورت چهره به چهره و انفرادی و با روش PBL ((Problem Based Learning انجام شد. داده ها با استفاده از نسخه 14 نرم افزار آماری SPSS و آزمونهای Chi-square و آنالیز کوواریانس، در سطح معنی دار ی 05/0 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
میانگین نمره آگاهی در بیماران گروه آزمایش به طور معنی داری بیش از گروه شاهد بود(001/0 P<) همچنین انجام مداخله باعث مطلوبتر شدن وضعیت نگرش در گروه آزمایش شد(001/0 P<). اختلاف معنی داری درمیانگین نمرات نرمهای انتزاعی(12/0 P=) و فاکتورهای قادر سازی (08/0 (P= دو گروه مشاهده نشد. میانگین نمرات امید در بیماران گروه مورد به طور معنی داری بیش از گروه شاهد بود(008/0 (P=. همچنین میانگین نمره آگاهی در خانواده بیماران گروه آزمایش بیش از گروه شاهد بود(001/0 P<) و انجام مداخله باعث بهبود وضعیت نگرش در خانواده گروه مورد شد(000/0 P<).
نتیجه گیری کلی: مداخلات آموزشی در افزایش اگاهی و بهبود نگرش و افزایش امید بیماران و خانواده آنان موثر است؛ بنابرین شایسته است به منظور ارتقای کیفیت زندگی بیماران میتلا به سرطان، ارائه خدمات آموزشی با روش های مناسبی مانند PBL(Problem Based Learning) با مشارکت فعال بیمار و خانواده در فرایند بحث با برنامه ریزی مدون انجام پذیرد.