سه اقلیم بدن؛ بررسی مقایسه ای معاد جسمانی از منظر صدرالمتالهین و آقا علی حکیم (مدرس زنوزی)

معاد جسمانی صدرالمتالهین، طرحی نو است که برای نخستین بار جسمانیت معاد را علاوه بر روحانیت آن به تقریر عقل و برهان درآورده است. گرچه صدرا تبیین خود از معاد را کاملا منطبق با معاد قرآنی می داند، ولی منتقدان وی، منکر این تطابقند. آقا علی حکیم (مدرس زنوزی) از پیروان مکتب حکمت متعالیه از جمله افرادی است که کوشش او برای ارائه تقریر کامل تری از معاد جسمانی که از هماهنگی بیشتری با معاد قرآنی برخوردار باشد، مورد عنایت اهل حکمت و نظر قرار گرفته است. گرچه واکاوی آرای این دو حکیم بزرگوار، نشان دهنده تفاوت هایی در نظریه پردازی- علی رغم وحدت مبانی- است؛ اما حاصل این بررسی نشان می دهد تقریر آقا علی حکیم، برخلاف تشابه با تقریر صدرایی در شبهه عدم تطابق کامل با معاد قرآنی، دچار اشکالات عقلی نظری دیگری نیز می باشد.